Джон Арчыбальд Уілер

Джон Арчыбальд Уілер
англ.: John Archibald Wheeler
Дата нараджэння	9 ліпеня 1911(1911-07-09)
Месца нараджэння	Джэксанвіл, акруга Дзюваль[d], Фларыда, ЗША
Дата смерці	13 красавіка 2008(2008-04-13)[…] (96 гадоў)
Месца смерці	Хайтстаўн[d], акруга Мерсер[d], Нью-Джэрсі, ЗША
Грамадзянства	ЗША
Бацька	Joseph L. Wheeler[d]
Род дзейнасці	фізік, вучоны-ядзершчык, навуковы работнік, пісьменнік-дакументаліст, выкладчык універсітэта, фізік-тэарэтык
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Прынстанскі ўніверсітэт Універсітэт Паўночнай Караліны ў Чапел-Хіл Лейдэнскі ўніверсітэт Тэхаскі ўніверсітэт у Осціне Лейдэнскі ўніверсітэт
Альма-матар	Універсітэт Джонса Хопкінса (1933) Нью-Ёркскі ўніверсітэт Rayen High School[d]
Навуковы кіраўнік	Карл Херцфельд[d]
Вядомыя вучні	Якаб Бекенштэйн, Масамі Вакано[d], Рычард Філіпс Фейнман, Hugh Everett III[d], Кіп Торн і W. G. Unruh[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканскае фізічнае таварыства
Узнагароды	прэмія Эйнштэйна[d] (2003) прэмія за навуковую публіцыстыку[d] (1999) прэмія Вольфа па фізіцы (1996) медаль Матэўчы[d] (1993) медаль Оскара Клейна[d] (1992) прэмія Марселя Гросмана[d] (1989) медаль Альберта Эйнштэйна[d] (1988) прэмія памяці Роберта Опенгеймера[d] (1984) медаль Эрстэда[d] (1983) Міжнародны залаты медаль Нільса Бора[d] (1982) медаль Франкліна[d] (1969) прэмія Эйнштэйна[d] (1965) прэмія памяці Рыхтмаера[d] (1954) грант Гугенхайма (1949) грант Гугенхайма (1946) член Амерыканскага фізічнага таварыства[d] замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (9 сакавіка 1995)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джон Арчыбальд Уілер (англ.: John Archibald Wheeler; 9 ліпеня 1911(1911-07-09), Джэксанвіл, Фларыда — 13 красавіка 2008(2008-04-13)^[…], Хайтстаўн^[d], Нью-Джэрсі) — амерыканскі фізік-тэарэтык, член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (з 1952). Прэзідэнт Амерыканскага фізічнага таварыства ў 1966 годзе. Скончыў універсітэт Джонса Хопкінса (1933). У 1933—1935 гг. працаваў у Капенгагене ў Нільса Бора, у 1935—1938 — ва ўніверсітэце Паўночнай Караліны, з 1938 г. — у Прынстанскім універсітэце (з 1947 г. — прафесар). Уілерам былі прыдуманыя два тэрміны, якія пазей шырока распаўсюдзіліся ў навуцы і навуковай фантастыцы — чорная дзірка (англ. black hole) і Кратова нара (анг. wormhole).