Спіс найбліжэйшых зорак
У гэты спіс найбліжэйшых да Зямлі зорак, адсартаваны ў парадку павелічэння адлегласці, увайшлі зоркі размешчаныя ў радыусе 5 пк (16,308 св. года) ад Зямлі. Уключаючы Сонца, у наш час вядомыя 57 зорных сістэм, якія могуць знаходзіцца ў межах гэтай адлегласці. Гэтыя сістэмы ўтрымліваюць агулам 64 зоркі і 13 карычневых карлікаў.
Зоркі і карычневыя карлікі, бачная зорная велічыня якіх перавышае 6,5m, і якія, такім чынам, звычайна нельга ўбачыць няўзброеным вокам[1], паказаны на шэрым фоне. Іх спектральныя класы прыведзены на фоне колеру гэтых класаў. (Гэтыя колеры ўзяты з назваў спектральных тыпаў і не адпавядаюць назіраным колерам зорак і карычневых карлікаў.) Некаторыя значэнні паралаксу і адлегласці былі атрыманы Кансорцыумам па даследаванні найбліжэйшых зорак (англ.: Research Consortium on Nearby Stars, RECONS) і могуць з'яўляцца вынікамі толькі папярэдніх вымярэнняў[2].
У спіс патрапілі толькі 3 зоркі 1-й велічыні: α Цэнтаўра, Сірыус і Працыён. Яшчэ адна яркая блізкая зорка — Альтаір — знаходзіцца на адлегласці 5,14 пк ад Сонца (прыкладна 16,8 св. года). Таксама ў табліцу не патрапіла блізкая патройная сістэма 40 Эрыдана, размешчаная на адлегласці 5,04 пк.
Спіс
[правіць | правіць зыходнік]Зорная сістэма | Зорка ці карычневы карлік | Спек. клас | Бач. зор. вел. | Абс. зор. вел. | Эф. тэмп., К |
Каардынаты (эпоха J2000.0) |
Паралакс[2][a], ″ |
Адлегласць[b], св. год | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
№ | Абазначэнне | Абазначэнне | № | Прамое ўзых.[2] | Схіл.[2] | ||||||
Сонечная сістэма | Сонца[c] | G2V[2] | -26,72 ± 0,04[2][d] | 4,85[2] | 5778[3] | змяняюцца па меры руху Сонца па экліптыцы[e] | 180° | 8,32 ± 0,16 св. хвіл[d] | |||
1 | Альфа Цэнтаўра | Проксіма | 1 | M5,5Ve | 11,09[2] | 15,53[2] | 3040[4] | 14гадз 29мін 43,0с | -62° 40′ 46″ | 0,76887 ± 0,00029[5][6] | 4,2421 ± 0,0016 |
Рыгіль | 2 | G2V[2] | 0,01[2] | 4,38[2] | 5790[4] | 14гадз 39мін 36,5с | -60° 50′ 02″ | 0,74723 ± 0,00117[5][7] | 4,3650 ± 0,0068 | ||
Таліман | 2 | K1V[2] | 1,34[2] | 5,71[2] | 5260[4] | 14гадз 39мін 35,1с | -60° 50′ 14″ | ||||
2 | Зорка Барнарда | 4 | M4Ve | 9,53[2] | 13,22[2] | 3134 ± 102[8] | 17гадз 57мін 48,5с | +04° 41′ 36″ | 0,54698 ± 0,00100[5][6] | 5,9630 ± 0,0109 | |
3 | Луман 16 | A | 5 | L8 | 23,25 | 10гадз 49мін 15.57с | -53° 19′ 06″ | 0,495 ± 0,005 | 6,588 ± 0,062[9] | ||
B | 5 | L9/T1 | 24,07 | ||||||||
4 | WISE 0855–0714 | 7 | Y | 225—260 | 08гадз 55мін 11с | -07° 14′ 43″ | 0,454 ± 0,045 | 7,18+0,78−0,65[10] | |||
5 | Вольф 359 | 8 | M6V[2] | 13,44[2] | 16,55[2] | 2800 ± 100[11] | 10гадз 56мін 29,2с | +07° 00′ 53″ | 0,41910 ± 0,00210[5] | 7,7825 ± 0,0390 | |
6 | Лаланд 21185 | 9 | M2V[2] | 7,47[2] | 10,44[2] | 3400[12] | 11гадз 03мін 20,1с | +35° 58′ 12″ | 0,39342 ± 0,00070[5][6] | 8,2905 ± 0,0148 | |
7 | Сірыус | Сірыус A | 10 | A1V[2] | -1,43[2] | 1,47[2] | 9940 ± 210[13] | 06гадз 45мін 08,9с | -16° 42′ 58″ | 0,38002 ± 0,00128[5][6] | 8,5828 ± 0,0289 |
Сірыус B | 10 | DA2[2] | 8,44[2] | 11,34[2] | 25000 ± 200[14] | ||||||
8 | Лейтэн 726-8 | Лейтэн 726-8 A | 12 | M5,5Ve | 12,54[2] | 15,40[2] | 2670 | 01гадз 39мін 01,3с | -17° 57′ 01″ | 0,37370 ± 0,00270[5] | 8,7280 ± 0,0631 |
Лейтэн 726-8 B | 12 | M6Ve | 12,99[2] | 15,85[2] | 2600 | ||||||
9 | Рос 154 | 14 | M3,5Ve | 10,43[2] | 13,07[2] | 2700 | 18гадз 49мін 49,4с | +23° 50′ 10″ | 0,33690 ± 0,00178[5] | 9,6813 ± 0,0512 | |
10 | Рос 248 | 15 | M5,5Ve | 12,29[2] | 14,79[2] | 23гадз 41мін 54,7с | +44° 10′ 30″ | 0,31600 ± 0,00110[5] | 10,322 ± 0,036 | ||
11 | WISE 1506+7027 | 16 | T6 | 15гадз 06мін 49,9с | +70° 27′ 36″ | 0,310 ± 0,042 | 10,521 | ||||
12 | ε Эрыдана[f] | 17 | K2V | 3,73[2] | 6,19[2] | 5100 | 03гадз 32мін 55,8с | -09° 27′ 30″ | 0,30999 ± 0,00079[5][6] | 10,522 ± 0,027 | |
13 | Лакайль 9352 | 18 | M1,5Ve | 7,34[2] | 9,75[2] | 3340 | 23гадз 05мін 52,0с | -35° 51′ 11″ | 0,30364 ± 0,00087[5][6] | 10,742 ± 0,031 | |
14 | Рос 128 | 19 | M4Vn | 11,13[2] | 13,51[2] | 2800 | 11гадз 47мін 44,4с | +00° 48′ 16″ | 0,29872 ± 0,00135[5][6] | 10,919 ± 0,049 | |
15 | WISE 0350-5658 | 20 | Y1 | 03гадз 50мін 00,32с | -56° 58′ 30,2″ | 0,291 ± 0,050 | 11,208 | ||||
16 | EZ Вадаліва | EZ Вадаліва A | 21 | M5Ve | 13,33[2] | 15,64[2] | 22гадз 38мін 33,4с | -15° 18′ 07″ | 0,28950 ± 0,00440[5] | 11,266 ± 0,171 | |
EZ Вадаліва B | 21 | M? | 13,27[2] | 15,58[2] | |||||||
EZ Вадаліва C | 21 | M? | 14,03[2] | 16,34[2] | |||||||
17 | Працыён | Працыён A | 24 | F5V-IV[2] | 0,38[2] | 2,66[2] | 6650 | 07гадз 39мін 18,1с | +05° 13′ 30″ | 0,28605 ± 0,00081[5][6] | 11,402 ± 0,032 |
Працыён B | 24 | DA[2] | 10,70[2] | 12,98[2] | 9700 | ||||||
18 | 61 Лебедзя | 61 Лебедзя A | 26 | K5V[2] | 5,21[2] | 7,49[2] | 4640 | 21гадз 06мін 53,9с | +38° 44′ 58″ | 0,28604 ± 0,00056[5][6] | 11,403 ± 0,022 |
61 Лебедзя B | 26 | K7V[2] | 6,03[2] | 8,31[2] | 4440 | 21гадз 06мін 55,3с | +38° 44′ 31″ | ||||
19 | Струвэ 2398 | Струвэ 2398 A | 28 | M3V[2] | 8,90[2] | 11,16[2] | 18гадз 42мін 46,7с | +59° 37′ 49″ | 0,28300 ± 0,00169[5][6] | 11,525 ± 0,069 | |
Струвэ 2398 B | 28 | M3,5V[2] | 9,69[2] | 11,95[2] | 18гадз 42мін 46,9с | +59° 37′ 37″ | |||||
20 | Грумбрыдж 34 | Грумбрыдж 34 A | 30 | M1,5V[2] | 8,08[2] | 10,32[2] | 00гадз 18мін 22,9с | +44° 01′ 23″ | 0,28059 ± 0,00095[5][6] | 11,624 ± 0,039 | |
Грумбрыдж 34 B | 30 | M3,5V[2] | 11,06[2] | 13,30[2] | |||||||
21 | ε Індзейца | ε Індзейца A | 32 | K5Ve[2] | 4,69[2] | 6,89[2] | 4280 | 22гадз 03мін 21,7с | -56° 47′ 10″ | 0,27584 ± 0,00069[5][6] | 11,824 ± 0,030 |
ε Індзейца B | 32 | T1V | >23 | >25 | 1280 | 22гадз 04мін 10,5с | -56° 46′ 58″ | ||||
ε Індзейца C | 32 | T6V | >23 | >25 | 850 | ||||||
22 | DX Рака | 35 | M6,5Ve | 14,78[2] | 16,98[2] | 08гадз 29мін 49,5с | +26° 46′ 37″ | 0,27580 ± 0,00300[5] | 11,826 ± 0,129 | ||
23 | τ Кіта | 36 | G8Vp[2] | 3,49[2] | 5,68[2] | 5344 | 01гадз 44мін 04,1с | -15° 56′ 15″ | 0,27439 ± 0,00076[5][6] | 11,887 ± 0,033 | |
24 | GJ 1061 | 37 | M5,5V[2] | 13,09[2] | 15,26[2] | 03гадз 35мін 59,7с | -44° 30′ 45″ | 0,27201 ± 0,00130[g] | 11,991 ± 0,057 | ||
25 | YZ Кіта | 38 | M4,5V[2] | 12,02[2] | 14,17[2] | 01гадз 12мін 30,6с | -16° 59′ 56″ | 0,26884 ± 0,00295[5][6] | 12,132 ± 0,133 | ||
26 | Зорка Лейтэна | 39 | M3,5Vn | 9,86[2] | 11,97[2] | 07гадз 27мін 24,5с | +05° 13′ 33″ | 0,26376 ± 0,00125[5][6] | 12,366 ± 0,059 | ||
27 | Зорка Тыгардэна | 40 | M6,5V | 15,14[2] | 17,22[2] | 02гадз 53мін 00,9с | +16° 52′ 53″ | 0,26063 ± 0,00269[g] | 12,514 ± 0,129 | ||
28 | SCR 1845-6357 | SCR 1845-6357 A | 41 | M8,5V[2] | 17,39[2] | 19,41[2] | 18гадз 45мін 05,3с | -63° 57′ 48″ | 0,25945 ± 0,00111[g] | 12,571 ± 0,054 | |
SCR 1845-6357 B | 42 | T6[15] | 950[15] | 08гадз 45мін 02,6с | -63° 57′ 52″ | ||||||
29 | Зорка Каптэйна | 43 | M1,5V[2] | 8,84[2] | 10,87[2] | 3800 | 05гадз 11мін 40,6с | -45° 01′ 06″ | 0,25527 ± 0,00086[5][6] | 12,777 ± 0,043 | |
30 | Лакайль 8760 | 44 | M0V[2] | 6,67[2] | 8,69[2] | 3340 | 21гадз 17мін 15,3с | -38° 52′ 03″ | 0,25343 ± 0,00112[5][6] | 12,870 ± 0,057 | |
31 | WISE J053516.80-750024.9 | 45 | >=Y1 | 05гадз 35мін 16,80с | -75° 00′ 24,9″ | 0,250 ± 0,079 | 13,046 | ||||
32 | Кругер 60 | Кругер 60 A | 46 | M3V[2] | 9,79[2] | 11,76[2] | 3180 | 22гадз 27мін 59,5с | +57° 41′ 45″ | 0,24806 ± 0,00139[5][7] | 13,149 ± 0,074 |
Кругер 60 B | 46 | M4V[2] | 11,41[2] | 13,38[2] | 2890 | ||||||
33 | DEN 1048-3956 | 48 | M8,5V[2] | 17,39[2] | 19,37[2] | 10гадз 48мін 14,7с | -39° 56′ 06″ | 0,24771 ± 0,00155[g] | 13,167 ± 0,082 | ||
34 | UGPS J072227.51-054031.2 | 49 | T9 | 07гадз 22мін 27,3с | –05° 40′ 30″ | 0,246 | 13,259 | ||||
35 | Рос 614 | Рос 614 A | 50 | M4,5V[2] | 11,15[2] | 13,09[2] | 06гадз 29мін 23,4с | -02° 48′ 50″ | 0,24434 ± 0,00201[5][7] | 13,349 ± 0,110 | |
Рос 614 B | 50 | M5,5V | 14,23[2] | 16,17[2] | |||||||
36 | WISE 1541-2250[16] | 52 | Y0 | 20,99 | 15гадз 41мін 51,57с | -22° 50′ 25,03″ | >21±94 | 13,704 | |||
37 | Вольф 1061 | 53 | M3V[2] | 10,07[2] | 11,93[2] | 16гадз 30мін 18,1с | -12° 39′ 45″ | 0,23601 ± 0,00167[5][6] | 13,820 ± 0,098 | ||
38 | Зорка ван Маанена | 54 | DZ7[2] | 12,38[2] | 14,21[2] | 00гадз 49мін 09,9с | +05° 23′ 19″ | 0,23188 ± 0,00179[5][6] | 14,066 ± 0,109 | ||
39 | Глізэ 1 | 55 | M3V[2] | 8,55[2] | 10,35[2] | 00гадз 05мін 24,4с | -37° 21′ 27″ | 0,22920 ± 0,00107[5][6] | 14,231 ± 0,066 | ||
40 | Вольф 424 | Вольф 424 A | 56 | M5,5Ve | 13,18[2] | 14,97[2] | 12гадз 33мін 17,2с | +09° 01′ 15″ | 0,22790 ± 0,00460[5] | 14,312 ± 0,289 | |
Вольф 424 B | 56 | M7Ve | 13,17[2] | 14,96[2] | |||||||
41 | TZ Авена | 58 | M4,5V[2] | 12,27[2] | 14,03[2] | 02гадз 00мін 13,2с | +13° 03′ 08″ | 0,22480 ± 0,00290[5] | 14,509 ± 0,187 | ||
42 | Глізэ 687 | 59 | M3V[2] | 9,17[2] | 10,89[2] | 17гадз 36мін 25,9с | +68° 20′ 21″ | 0,22049 ± 0,00082[5][6] | 14,793 ± 0,055 | ||
43 | LHS 292 | 60 | M6,5V[2] | 15,60[2] | 17,32[2] | 10гадз 48мін 12,6с | -11° 20′ 14″ | 0,22030 ± 0,00360[5] | 14,805 ± 0,242 | ||
44 | Глізэ 674 | 61 | M3V[2] | 9,38[2] | 11,09[2] | 17гадз 28мін 39,9с | -46° 53′ 43″ | 0,22025 ± 0,00159[5][6] | 14,809 ± 0,107 | ||
45 | GJ 1245 | GJ 1245 A | 62 | M5,5V[2] | 13,46[2] | 15,17[2] | 19гадз 53мін 54,2с | +44° 24′ 55″ | 0,22020 ± 0,00100[5] | 14,812 ± 0,067 | |
GJ 1245 B | 62 | M6V[2] | 14,01[2] | 15,72[2] | 19гадз 53мін 55,2с | +44° 24′ 56″ | |||||
GJ 1245 C | 62 | M? | 16,75[2] | 18,46[2] | 19гадз 53мін 54,2с | +44° 24′ 55″ | |||||
46 | WISE J1741+2553[17] | 65 | T9-T10 | 17гадз 41мін 24,3с | +25° 53′ 19″ | 15,003 ± 3,588 | |||||
47 | GJ 440 | 66 | DQ6[2] | 11,50[2] | 13,18[2] | 7500 | 11гадз 45мін 42,9с | -64° 50′ 29″ | 0,21657 ± 0,00201[5][6] | 15,060 ± 0,140 | |
48 | GJ 1002 | 67 | M5,5V[2] | 13,76[2] | 15,40[2] | 00гадз 06мін 43,8с | -07° 32′ 22″ | 0,21300 ± 0,00360[5] | 15,313 ± 0,259 | ||
49 | Глізэ 876[h] | 68 | M3,5V[2] | 10,17[2] | 11,81[2] | 3480 | 22гадз 53мін 16,7с | -14° 15′ 49″ | 0,21259 ± 0,00196[5][6] | 15,342 ± 0,141 | |
50 | LHS 288 | 69 | M5,5V[2] | 13,90[2] | 15,51[2] | 10гадз 44мін 21,2с | -61° 12′ 36″ | 0,20895 ± 0,00273[g] | 15,610 ± 0,204 | ||
51 | GJ 412 | GJ 412 A | 70 | M1V[2] | 8,77[2] | 10,34[2] | 11гадз 05мін 28,6с | +43° 31′ 36″ | 0,20602 ± 0,00108[5][6] | 15,832 ± 0,083 | |
GJ 412 B | 70 | M5,5V[2] | 14,48[2] | 16,05[2] | 11гадз 05мін 30,4с | +43° 31′ 18″ | |||||
52 | Грумбрыдж 1618 | 72 | K7V[2] | 6,59[2] | 8,16[2] | 4000 | 10гадз 11мін 22,1с | +49° 27′ 15″ | 0,20581 ± 0,00067[5][6] | 15,848 ± 0,052 | |
53 | GJ 388 | 73 | M3V[2] | 9,32[2] | 10,87[2] | 10гадз 19мін 36,4с | +19° 52′ 10″ | 0,20460 ± 0,00280[5] | 15,942 ± 0,218 | ||
54 | GJ 832 | 74 | M3V[2] | 8,66[2] | 10,20[2] | 21гадз 33мін 34,0с | -49° 00′ 32″ | 0,20278 ± 0,00132[5][6] | 16,085 ± 0,105 | ||
55 | LP 944-020 | 75 | M9V[2] | 18,50[2] | 20,02[2] | 03гадз 39мін 35,2с | -35° 25′ 41″ | 0,20140 ± 0,00420[18] | 16,195 ± 0,338 | ||
56 | DEN 0255-4700 | 76 | L7,5V[2] | 22,92[2] | 24,44[2] | 02гадз 55мін 03,7с | -47° 00′ 52″ | 0,20137 ± 0,00389[g] | 16,197 ± 0,313 | ||
57 | GJ 682 | 77 | M4,5V[2] | 10,95[2] | 12,45[2] | 17гадз 37мін 03,7с | -44° 19′ 09″ | 0,19965 ± 0,00230[5][6] | 16,337 ± 0,188 | ||
№ | Абазначэнне | Абазначэнне | № | Спек. клас | Бач. зор. вел. | Абс. зор. вел. | Эф. тэмп., К |
Прамое ўзых.[2] | Схіл.[2] | Паралакс[2][a], ″ |
Адлегласць[b], св. год |
Зорная сістэма | Зорка ці карычневы карлік | Каардынаты (эпоха J2000.0) |
Карта
[правіць | правіць зыходнік]На прыведзенай ніжэй карце паказаны 32 зорныя сістэмы, размешчаныя ў межах 14 св. гадоў ад Сонца, уключаючы і само Сонца. Падвойныя і патройныя зоркі паказаны ў выглядзе слупка з зорак, што не адпавядае іх сапраўднаму размяшчэнню. Зоркі размаляваны ў адпаведнасці з іх спектральным тыпам, гэтыя колеры могуць не супадаць з фактычнымі колерамі зорак. Большасць зорак на гэтай карце не бачныя няўзброеным вокам[1].
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Заўвагі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б Значэнні паралаксаў уяўляюць сабой сярэдняе ўзважанае значэнняў, атрыманых з прыведзеных крыніц, а таксама вымярэнняў, праведзеных у рамках праграмы RECONS.
- ↑ а б Значэнні адлегласцей атрыманы са значэнняў паралаксаў.
- ↑ Мае 8 планет і прынамсі 5 карлікавых планет.
- ↑ а б Мінус у перыгеліі, плюс — у афеліі.
- ↑ Прамое ўзыходжанне змяняецца ад 0г да 24г, схіленне — у межах ±23° 26′ 21,448″.
- ↑ Мае адну планету, існаванне яшчэ адной пакуль не пацверджана.
- ↑ а б в г д е Упершыню дакладнае значэнне трыганаметрычнага паралаксу для гэтай сістэмы атрымана ў рамках праграмы RECONS.
- ↑ Мае 3 планеты, адна з якіх, магчыма, зямнога тыпу.
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б Harold F. Weaver. The Visibility of Stars Without Optical Aid(англ.) // Publications of the Astronomical Society of the Pacific. — 1947. — Т. 59. — № 350. — P. 232—243. — DOI:10.1086/125956. (Праверана 24 верасня 2009)
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э ю я аа аб ав аг ад ае аё аж аз аі ак ал ам ан ао ап ар ас ат ау аф ах ац ач аш аэ аю ая ба бб бв бг бд бе бё бж бз бі бк бл бм бн бо бп бр бс бт бу бф бх бц бч бш бэ бю бя ва вб вв вг вд ве вё вж вз ві вк вл вм вн во вп вр вс вт ву вф вх вц вч вш вэ вю вя га гб гв гг гд ге гё гж гз гі гк гл гм гн го гп гр гс гт гу гф гх гц гч гш гэ гю гя да дб дв дг дд де дё дж дз ді дк дл дм дн до дп др дс дт ду дф дх дц дч дш дэ дю дя еа еб ев ег ед ее её еж ез еі ек ел ем ен ео еп ер ес List of the Nearest 100 Stellar Systems (англ.). Research Consortium on Nearby Stars (1 January 2009). Архівавана з першакрыніцы 4 ліпеня 2012. Праверана 31 студзеня 2015. (Праверана 24 верасня 2009)
- ↑ David R. Williams.. Sun Fact Sheet (англ.). Lunar and Planetary Science. NASA (1 September 2004). Архівавана з першакрыніцы 10 жніўня 2011. Праверана 31 студзеня 2015. (Праверана 25 верасня 2009)
- ↑ а б в Pierre Kervella, Frederic Thevenin. A Family Portrait of the Alpha Centauri System: VLT Interferometer Studies the Nearest Stars(англ.) // ESO Press Release. — ESO, 15 March 2003. Архівавана з першакрыніцы 16 чэрвеня 2008. (Праверана 25 верасня 2009)
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э ю я аа аб ав аг ад ае аё аж аз аі ак ал ам ан ао William F. van Altena, John Truen-liang Lee, Dorrit Hoffleit. The General Catalogue of Trigonometric Stellar Parallaxes. — 4th ed. — Yale University Observatory, 1995. — 634 p. — ISBN 0-933485-18-2, ISBN 978-0-933485-18-1..
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш э ю я Hipparchos Catalogue (англ.)(недаступная спасылка). European Space Agency. Архівавана з першакрыніцы 4 ліпеня 2012. Праверана 31 студзеня 2015. (Праверана 25 верасня 2009)
- ↑ а б в Staffan Soderhjelm. Visual binary orbits and masses post Hipparcos(англ.) // Astronomy and Astrophysics. — 1999. — Vol. 341. — P. 121—140. (Праверана 25 верасня 2009)
- ↑ P. C. Dawson, M. M. de Robertis. Barnard’s Star and the M Dwarf Temperature Scale(англ.) // The Astronomical Journal. — May 2004. — Vol. 127. — № 5. — P. 2909—2914. — DOI:10.1086/383289. (Праверана 27 верасня 2009)
- ↑ Boffin, H.M.J. et al. (2013-12-05). "Possible astrometric discovery of a substellar companion to the closest binary brown dwarf system WISE J104915.57–531906.1"
- ↑ Luhman, K. L. (21 April 2014). "Discovery of a ~250 K Brown Dwarf at 2 pc from the Sun". The Astrophysical Journal Letters. 786 (2): L18. doi:10.1088/2041-8205/786/2/L18.
- ↑ Ya. V. Pavlenko, H. R. A. Jones, Yu. Lyubchik, J. Tennyson, D. J. Pinfield. Spectral energy distribution for GJ406(англ.) // Astronomy and Astrophysics. — February 2006. — Vol. 447. — № 2. — P. 709—717. — DOI:10.1051/0004-6361:20052979. (Праверана 27 верасня 2009)
- ↑ Ya. V. Pavlenko, H. R. A. Jones. Carbon monoxide bands in M dwarfs(англ.) // Astronomy and Astrophysics. — December 2002. — Vol. 396. — № 3. — P. 967—975. — DOI:10.1051/0004-6361:20021454. (Праверана 30 верасня 2009)
- ↑ Saul J. Adelman. The physical properties of normal A stars(англ.) // Proceedings of the International Astronomical Union. — July 2004. — Vol. 2004. — P. 1—11. — DOI:10.1017/S1743921304004314. (Праверана 30 верасня 2009)
- ↑ James Liebert, Patrick A. Young, David Arnett, J. B. Holberg, Kurtis A. Williams. The Age and Progenitor Mass of Sirius B(англ.) // The Astrophysical Journal. — September 2005. — Vol. 630. — № 1. — P. L69—L72. — DOI:10.1086/462419. (Праверана 30 верасня 2009)
- ↑ а б Markus Kasper, Beth A. Biller, Adam Burrows, Wolfgang Brandner, Jano Budaj, Laird M. Close. The very nearby M/T dwarf binary SCR 1845-6357(англ.) // Astronomy and Astrophysics. — August 2007. — Vol. 471. — № 2. — P. 655—659. — DOI:10.1051/0004-6361:20077881. (Праверана 13 кастрычніка 2009)
- ↑ J. Davy Kirkpatrick, Michael C. Cushing, Christopher R. Gelino, et al. The first hundred brown dwarfs discovered by the Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE)(англ.) // The Astrophysical Journal Supplement Series. — 2011.. (Праверана 1 верасня 2011)
- ↑ Ralf-Dieter Scholz, G. Bihain, O. Schnurr, J. Storm. Two very nearby (d~5 pc) ultracool brown dwarfs detected by their large proper motions from WISE, 2MASS, and SDSS data(англ.) // Astronomy and Astrophysics. — July 2011. — Vol. 532. — № L4.. (Праверана 22 ліпеня 2011)
- ↑ C. G. Tinney. CCD astrometry of southern very low-mass stars(англ.) // Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. — Vol. 281. — № 2. — P. 644—658. (Праверана 19 кастрычніка 2009)