Перайсці да зместу

Уладзімір Іосіфавіч Лохаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Уладзімір Іосіфавіч Лохаў
ас.: Лохты Иосифы фырт Владимир
Род дзейнасці разведчык
Дата нараджэння 22 снежня 1924(1924-12-22)
Месца нараджэння
Дата смерці 2002
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Узнагароды і прэміі
ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга ордэн Чырвонай Зоркі медаль «За баявыя заслугі» медаль «У азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння Уладзіміра Ільіча Леніна» медаль «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» юбілейны медаль «Дваццаць гадоў Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» медаль «Ветэран Узброеных Сіл СССР» юбілейны медаль «30 гадоў Савецкай Арміі і Флоту» юбілейны медаль «40 гадоў Узброеных Сіл СССР» юбілейны медаль «50 гадоў Узброеных Сіл СССР» юбілейны медаль «60 гадоў Узброеных Сіл СССР» юбілейны медаль «70 гадоў Узброеных Сіл СССР» медаль «За бездакорную службу» I ступені медаль «За бездакорную службу» II ступені медаль «За бездакорную службу» III ступені

Уладзімір Іосіфавіч Лохаў (руск.: Владимир Иосифович Лохов, 1924—2002) — савецкі разведчык-нелегал, палкоўнік КДБ СССР, начальнік 1-ага аддзела нелегальнай разведкі КДБ СССР[ru].

Нарадзіўся 22 снежня 1924 года ў сяле Пічіджын[os] Знаурского раёна Паўднёва-Асяцінскай аўтаномнай вобласці[ru] Грузінскай ССР. Па нацыянальнасці асецін.

У сям’і яго звалі Мурман. (Імя змяніў пасля пачатку працы ў разведцы.)[2]

З 1942 па 1948 год служыў у 30-й дывізіі войскаў НКУС-МУС СССР. З 1952 года — у органах дзяржаўнай бяспекі. У 1953 годзе скончыў юрыдычны факультэт Азербайджанскага дзяржаўнага універсітэта.

У 1952—1957 гадах працаваў на пасадзе памочніка оперупаўнаважанага і оперупаўнаважанага 5-га аддзела МДБ-МУС Азербайджанскай ССР — Камітэта дзяржаўнай бяспекі (КДБ) пры Савеце Міністраў Азербайджанскай ССР[az].

З 1957 года — супрацоўнік Ўпраўлення «С» (нелегальная разведка[ru]) Першага галоўнага ўпраўлення[ru] (ПГУ, знешняя разведка) Камітэта дзяржаўнай бяспекі (КДБ) пры Савеце Міністраў СССР — КДБ СССР. Да жніўня 1962 года праходзіў падрыхтоўку для працы ў асаблівых умовах. Асвоіў арабскую мову ў дасканаласці[3].

У якасці разведчыка-нелегала працаваў у шэрагу краін Азіі, Еўропы, Усходу. Пры выкананні адказных заданняў наведаў дзясяткі дзяржаў названых рэгіёнаў. У перыяд працы не меў ніводнага правалу, знаходзіў выхад з любых складаных сітуацый, працягваючы выконваць заданні цэнтра[4].

У жніўні 1963 года пачаў нелегальную працу ў адной з азіяцкіх краін, дзе паспяхова легалізаваўся на працяглы час і стварыў неабходныя ўмовы для вядзення разведвальнай працы з нелегальных пазіцый.

У лістападзе 1965 года на сувязь Лохаву быў перададзены каштоўны і надзейны агент, з дапамогай якога з часам атрымалася сфармаваць эфектыўную агентурную сетку. Ўмелыя дзеянні пры легалізацыі дазволілі Уладзіміру Лохаву ў якасці нелегальнага рэзідэнта кіраваць названай каштоўнай агентурай і атрымліваць ад яе важныя Сакрэтныя матэрыялы. Напрыклад, падчас супрацьстаяння «халоднай» вайны Лохаву ўдалося здабыць і пераправіць кіраўніцтву СССР важныя дакументы аб планах НАТА[3].

У 1973 годзе вярнуўся ў СССР, працаваў у якасці трэнера-нелегала. У студзені 1979 года прызначаны начальнікам 1-га аддзела («дзе працавалі самыя-самыя засакрэчаныя нелегалы»[3], «нелегалы цэнтра» Ўпраўлення «С»[ru] ПГУ КДБ СССР[ru]), якім кіраваў да 1991 года. Кіраваў дзейнасцю самых каштоўных разведчыкаў-нелегалаў КДБ СССР, у прыватнасці, працай легендарнай пары мужа і жонкі-разведчыкаў Геворка Андрэевіча Вартаняна[ru] і Гоар Лявонаўны Вартанян[ru].[3] У гэтыя гады непасрэдна распрацоўваў і арганізоўваў ажыццяўленне многіх найважнейшых аперацый савецкай разведкі.

У ліпені 1991 года выйшаў у адстаўку па ўзросце. У цэнтры перадаваў вопыт маладому пакаленню разведчыкаў.

Жыў у Маскве памёр у 2002 годзе. Пахаваны ў Маскве на Траякураўскіх могілках.[4]

28 студзеня 2020 года дырэктар СЗР Расіі[ru] С. Я. Нарышкін на прэс-канферэнцыі ў МІА «Расія сёння»[ru] назваў імёны расійскіх разведчыкаў-нелегалаў, якія зрабілі сваёй гераічнай працай важкі ўклад у забеспячэнне бяспекі краіны і абарону яе інтарэсаў. Сярод названых был і Уладзімір Іосіфавіч Лохаў, а на сайце СЗР была размешчана яго афіцыйная біяграфія[5].

У снежні 2019 года ў азнаменаванне 95-гадовага юбілею нараджэння Уладзіміра Лохава з яго сваякамі сустрэўся Пасол Рэспублікі Паўднёвая Асеція ў Расіі Знаур Гасіеў, быў арганізаваны ўрачысты вячэру. Амбасадар распавёў, што інфармацыя пра героя рассакрэчаная, асяцінскі народ ганарыцца сваім героем, а яго біяграфія будзе выкарыстоўвацца для выхавання дзяцей і падлеткаў.[6][7][8]

У Паўднёвай Асеціі Уладзіміра Лохова лічаць нацыянальным героем.[4]

Званні і ўзнагароды

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. http://svr.gov.ru/history/person/lokhov.htm
  2. Родина легендарного разведчика: что знают о Владимире Лохове в Южной Осетии (руск.). https://sputniknews.ru/. «Sputnik на русском» (20 лютага 2020). Праверана 17 сакавіка 2020.
  3. а б в г Лев Рыжков. Его знали как "Полковника К." — эксклюзивные подробности о разведчике из Южной Осетии (руск.). https://sputnik-ossetia.ru/. Sputnik-Ossetia (3 лютага 2020). Праверана 16 сакавіка 2020.
  4. а б в Александр Кондрашов. Трое из великолепной семёрки. Кто из недавно рассекреченных разведчиков-нелегалов похоронен на Троекуровском кладбище Москвы (руск.). Аргументы недели[ru] (№ 4(698) 5–11 февраля 2020). Праверана 28 ліпеня 2020.
  5. Директор СВР России С. Е. Нарышкин назвал новые имена разведчиков — СЗР России (руск.)
  6. К 95-летию осетинского разведчика-нелегала Владимира Лохова Архівавана 31 студзеня 2020.
  7. К 95-летитю легендарного осетинского разведчика Владимира Лохова
  8. Посол Республики Южная Осетия в России Знаур Гассиев встретился с родственниками легендарного разведчика из Осетии