Pilihan raya negeri Sabah 2020
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Semua 73 kerusi Dewan Undangan Negeri Sabah 37 kerusi diperlukan untuk majoriti | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Terdaftar | 1,124,598 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pengundi hadir | 66.61% | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Keputusan mengikut kawasan pilihan raya | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pilihan Raya Negeri Sabah 2020 merupakan pilihan raya bagi memilih anggota Dewan Undangan Negeri Sabah ke-16. Pilihan raya ini dijadualkan berlangsung pada 26 September 2020 bagi memilih 73 anggota DUN baharu. Dewan sebelum ini dibubarkan pada 30 Julai 2020 selepas permohonan pembubaran dewan diperakukan Yang di-Pertua Negeri Sabah, Tun Juhar Mahiruddin hari tersebut.
Latar belakang
[sunting | sunting sumber]Selepas berlangsungnya Pilihan raya negeri Sabah 2018 yang berlangsung serentak dengan Pilihan raya umum Malaysia 2018, negeri Sabah menyaksikan perubahan landskap politik yang besar selepas dua gabungan parti politik memperoleh keputusan yang hampir sama. Berlakunya anggota dewan yang telah bertukar kesetiaan dari parti yang menang pada pilihan raya kepada parti lawan.
Pilihan raya negeri Sabah 2018
[sunting | sunting sumber]Barisan Nasional yang dianggotai oleh parti UMNO, PBS, UPKO dan PBRS dalam keputusan pilihan raya 2018 telah menang 29 kerusi, manakala Pakatan Harapan yang dianggotai PKR dan DAP bersama-sama Parti Warisan Sabah juga telah menang 29 kerusi. Sebuah lagi parti iaitu STAR Sabah menang 2 kerusi.
Walau bagaimanapun, parti UPKO telah bertindak keluar BN dan menyokong Parti Warisan Sabah menyaksikan BN telah berkurang menjadi 24 kerusi, manakala PH mempunyai 34 kerusi sekaligus membentuk kerajaan negeri. Pertukaran parti berlangsung lagi apabila 16 daripada 17 ADUN BN-UMNO telah keluar daripada parti menyertai Warisan, UPKO dan Bebas.
Pada April 2019 pula, BERSATU telah melebarkan sayap ke Sabah dan menarik sebilangan ADUN Bebas bekas UMNO menyertainya.
Kemelut politik Sabah 2020
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 2020 telah berlakunya kemelut politik Malaysia, menyaksikan Sabah juga turut terkesan. Perikatan Nasional (PN) yang menggabungkan UMNO, BERSATU, PBS, PBRS mendakwa telah mempunyai majoriti kerusi DUN Sabah. Walau bagaimanapun, Yang di-Pertua Negeri Sabah bersetuju untuk membubarkan DUN selepas dipohon oleh Ketua Menteri Sabah.
No. | Dewan Undangan Negeri | Nama ahli politik | Gabungan (Parti)
(PRU 2018)[N 1] |
Gabungan (Parti)
(Pasca-PRU 2018)[N 2] |
Gabungan (Parti)
(2019-2020)[N 3] |
Gabungan (Parti)
sebelum dibubar (2020) |
---|---|---|---|---|---|---|
N1 | Banggi | Mohamad Mohammarin | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N2 | Tanjong Kapor | Ben Chong Chen Bin | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N3 | Pitas | Bolkiah Ismail[N 4][1][2][3] | BN (UMNO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N4 | Matunggong | Julita Majunki[N 5] | BN (PBS) | GBS (PBS)[6] | PBS | PBS |
N5 | Tandek | Anita Baranting[N 6][6][7] | BN (PBS) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N6 | Tempasuk | Musbah Jamli[N 7][8] | BN (UMNO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N7 | Kadamaian | Ewon Benedick[N 8][9][10] | BN (UPKO) | UPKO | UPKO | UPKO |
N8 | Usukan | Japlin Akim[N 9] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N9 | Tamparuli | Jahid Jahim[N 10] | BN (PBS) | GBS (PBS)[6] | PBS | PBS |
N10 | Sulaman | Hajiji Noor[N 9][N 11][11] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N11 | Kiulu | Joniston Bangkuai[N 12] | BN (PBS) | GBS (PBS)[6] | PBS | PBS |
N12 | Karambunai | Azhar Matussin | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N13 | Inanam | Kenny Chua Teck Ho | PH (PKR) | PH (PKR) | PH (PKR) | Bebas[12] |
N14 | Likas | Tan Lee Fatt | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) |
N15 | Api-Api | Christina Liew Chin Jin | PH (PKR) | PH (PKR) | PH (PKR) | PH (PKR) |
N16 | Luyang | Phoong Jin Zhe | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) |
N17 | Tanjong Aru | Junz Wong Hong Jun | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N18 | Petagas | Uda Sulai | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N19 | Kepayan | Jannie Lasimbang | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) |
N20 | Moyog | Jenifer Lasimbang | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N21 | Kawang | Ghulamhaidar @ Yusof Khan Bahadar[N 9] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N22 | Pantai Manis | Aidi Moktar | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N23 | Bongawan | Daud Yusof | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N24 | Membakut | Mohd Arifin Mohd Arif[N 9] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N25 | Klias | Isnin Aliasnih[N 9] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N26 | Kuala Penyu | Limus Jury[N 13][1][2][3] | BN (UPKO) | UPKO | Bebas[13] | Bebas |
N27 | Lumadan | Matbali Musah[N 9] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N28 | Sindumin | Yusof Yacob | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N29 | Kundasang | Joachim Gunsalam[N 14] | BN (PBS) | GBS (PBS)[6] | PBS | PBS |
N30 | Karanaan | Masidi Manjun[N 9][N 15][11] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N31 | Paginatan | Abidin Madingkir[N 16][9] | BN (UPKO) | UPKO | UPKO | Bebas[14] |
N32 | Tambunan | Jeffrey Kitingan | STAR | GBS (STAR)[15] | STAR | STAR |
N33 | Bingkor | Robert Nordin | STAR | GBS (STAR)[15] | STAR | STAR |
N34 | Liawan | Rasinin Kautis | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N35 | Melalap | Peter Anthony | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N36 | Kemabong | Jamawi Jaafar[N 17][9][10] | BN (UMNO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N37 | Sook | Ellron Alfred Angin[N 18] | BN (PBRS) | GBS (STAR)[16] | STAR | STAR |
N38 | Nabawan | Bobbey Ah Fang Suan[N 19][17][18] | BN (UPKO) | PH (BERSATU)[19] | BERSATU | BERSATU |
N39 | Sugut | James Ratib[N 20][1][2][3][20] | BN (UMNO) | UPKO | Bebas[13] | Bebas |
N40 | Labuk | Abd. Rahman Kongkawang[N 21] | BN (PBS) | GBS (PBS)[6] | WARISAN[21] | Bebas[4][5] |
N41 | Gum-Gum | Arunarsin Taib | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N42 | Sungai Sibuga | Musa Aman[N 9] | BN (UMNO) | GBS (UMNO) [15] | BN (UMNO) | BN (UMNO) |
N43 | Sekong | Arifin Asgali | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N44 | Karamunting | Hiew Vun Zin | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N45 | Elopura | Calvin Chong Ket Kiun | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) |
N46 | Tanjong Papat | Frankie Poon Ming Fung | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) |
N47 | Kuamut | Masiung Banah[N 22][1][2][3][22] | BN (UPKO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N48 | Sukau | Saddi Abdul Rahman[N 23][23] | BN (UMNO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N49 | Tungku | Assaffal P. Alian | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N50 | Lahad Datu | Dumi Pg. Masdal | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N51 | Kunak | Norazlinah Arif | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N52 | Sulabayan | Jaujan Sambakong | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N53 | Senallang | Shafie Apdal | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N54 | Bugaya | Manis Buka Mohd. Darah | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N55 | Balung | Osman Jamal[N 24][9][10][24][10][25] | BN (UMNO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N56 | Apas | Nizam Abu Bakar Titingan[N 9] | BN (UMNO) | PH (BERSATU) | BERSATU | BERSATU |
N57 | Sri Tanjong | Jimmy Wong Sze Phin | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) | PH (DAP) |
N58 | Merotai | Sarifuddin Hata | WARISAN | WARISAN | WARISAN | WARISAN |
N59 | Tanjong Batu | Hamisa Samat[N 25][9][10] | BN (UMNO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
N60 | Sebatik | Abd. Muis Picho[N 26][9][10] | BN (UMNO) | WARISAN | WARISAN | Bebas[4][5] |
– | ADUN Lantikan | Wilfred Madius Tangau[N 27][26] | UPKO | UPKO | UPKO | |
– | ADUN Lantikan | Lorreto Padua Jr.[N 28] | WARISAN | WARISAN | WARISAN | |
– | ADUN Lantikan | Terrence Siambun[N 29] | WARISAN | WARISAN | WARISAN | |
– | ADUN Lantikan | Jaffari Waliam[N 30][27] | PH (PKR) | Bebas[28] | Bebas | |
– | ADUN Lantikan | Ronnie Loh Ee Eng[29] | PH (DAP) | Bebas[30] | ||
Stephen Wong Tien Fatt[N 31] | PH (DAP) |
Tarikh penting
[sunting | sunting sumber]Hari penamaan calon ditetapkan pada 12 September, manakala hari mengundi awal pada 22 September.
Tempoh berkempen yang ditetapkan adalah selama 14 hari bermula selepas pengisytiharan calon yang bertanding sehingga jam 11:59 malam 25 September.
Bagi urusan permohonan undi pos luar negara dan dalam negara, tarikh buka bermula 17 Ogos 2020 dan tarikh tutup dalam negara ialah 11 September manakala tarikh tutup undi pos luar negara adalah pada 3 September 2020.
Sebanyak 64 pusat penamaan calon dan pusat penjumlahan rasmi undi akan digunakan manakala 741 pusat mengundi membabitkan 2,540 tempat mengundi (saluran) dan 56 pusat mengundi awal.
Penamaan calon
[sunting | sunting sumber]Bahagian ini kosong. Anda boleh bantu dengan menambah isi bahagian ini. |
Komposisi calon
[sunting | sunting sumber]No. | Parti | Singkatan | Bilangan Calon | |||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Gabungan Rakyat Sabah | GRS | 92 | |||
1.1 | Barisan Nasional | BN | 41 | |||
i | Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu | UMNO | 32 | |||
ii | Parti Bersatu Rakyat Sabah | PBRS | 5 | |||
iii | Persatuan Cina Malaysia | MCA | 4 | |||
1.2 | Perikatan Nasional | PN | 29 | |||
i | Parti Pribumi Bersatu Malaysia Sabah | BERSATU Sabah | 20 | |||
ii | Parti Solidariti Tanah Airku | STAR | 7 | |||
iii | Parti Progresif Sabah | SAPP | 2 | |||
1.3 | Parti Bersatu Sabah | PBS | 22 | |||
2 | Parti Cinta Sabah | PCS | 73 | |||
3 | Warisan Plus | W+ | 73 | |||
3.1 | Parti Warisan Sabah | Warisan | 46 | |||
3.2 | Pertubuhan Kinabalu Progresif Bersatu | UPKO | 12 | |||
3.3 | Pakatan Harapan | PH | 15 | |||
i | Parti Tindakan Demokratik | DAP | 7 | |||
ii | Parti Keadilan Rakyat | PKR | 7 | |||
iii | Parti Amanah Negara | Amanah | 1 | |||
4 | Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu | USNO Baru | 47 | |||
5 | Parti Liberal Demokratik | LDP | 46 | |||
6 | Parti Gagasan Rakyat Sabah | GAGASAN | 28 | |||
7 | Parti Perpaduan Rakyat Sabah | PPRS | 24 | |||
8 | Parti Harapan Rakyat Sabah | HR | 5 | |||
9 | Parti Kerjasama Anak Negeri | ANAKNEGERI | 2 | |||
10 | Parti Kebangsaan Sabah | PKS | 1 | |||
11 | Bebas | Bebas | 56 | |||
Jumlah | 447 |
Tinjauan pendapat umum
[sunting | sunting sumber]Berikut adalah tinjauan pendapat umum yang terbaharu dari dua minggu lepas.
Institusi | Tarikh | Warisan Plus (WARISAN) | Gabungan Rakyat Sabah (GRS) | Lain-lain |
---|---|---|---|---|
SEEDS Sabah[31] | 25 September 2020 | 40.7 % | 43.4 % | 15.9 % |
PRN Sabah 2018 | 9 Mei 2018 | 45.93 % | 46.13 % | 7.94 % |
Peta (Komposisi Dun) Pilihan Raya Negeri
[sunting | sunting sumber]Keputusan
[sunting | sunting sumber]Ringkasan keputusan
[sunting | sunting sumber]Parti | Undi | Kerusi | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Undi | % | Menang | % | +/– | ||||
Warisan Plus (gabungan tidak rasmi) | WARISAN+ | 299863 | 32 | 43.84 | ▲32 | |||
Parti Warisan Sabah[a] | WARISAN | 182543 | 23 | 39.73 | ▲2 | |||
Parti Tindakan Demokratik[a] | DAP | 58327 | 6 | 0.00 | ▬ | |||
Parti Keadilan Rakyat[b] | PKR | 26050 | 2 | 2.74 | ▬ | |||
Pertubuhan Kinabalu Progresif Bersatu | UPKO | 29473 | 1 | 1.37 | ▼5 | |||
Parti Amanah Negara[a] | AMANAH | 3470 | 0 | 0.00 | ▬ | |||
Gabungan Rakyat Sabah (gabungan tidak rasmi) | GRS | 304670 | 38 | 52.05 | ▲38 | |||
Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu[c] | UMNO | 119232 | 14 | ▼3 | ||||
Parti Bersatu Sabah | PBS | 48051 | 7 | ▲3 | ||||
Parti Solidariti Tanah Airku[d] | STAR | 35586 | 6 | ▲2 | ||||
Persatuan Cina Malaysia[c] | MCA | 8948 | 0 | ▬ | ||||
Parti Bersatu Rakyat Sabah[c] | PBRS | 9687 | 0 | ▼1 | ||||
Parti Progresif Sabah[d] | SAPP | 3146 | 0 | ▬ | ||||
Parti Pribumi Bersatu Malaysia[d] | BERSATU | 80020 | 11 | ▲11 | ||||
Parti Harapan Rakyat Sabah | PHRS | 0 | ||||||
Parti Liberal Demokratik | LDP | 0 | ||||||
Parti Cinta Sabah | PCS | 27481 | 0 | |||||
Parti Kerjasama Anak Negeri | Anak Negeri | 0 | ||||||
Parti Kebangsaan Sabah | PKS | 0 | ||||||
Parti Perpaduan Rakyat Sabah | PPRS | 0 | ||||||
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (Baru) | USNO Baru | 0 | ||||||
Parti Gagasan Rakyat Sabah | GAGASAN | 0 | ||||||
Pertubuhan Perpaduan Rakyat Kebangsaan Sabah | PERPADUAN | 0 | ||||||
Bebas | Bebas | 35715 | 3 | ▲3 | ||||
Undi sah | 0 | |||||||
Undi rosak | 0 | |||||||
Jumlah undi (%) | 749,083 | 100.00 | 73 | 100.00 | TBA | |||
Tidak mengundi | 375,515 | |||||||
Jumlah daftar pengundi [e] | 1,124,598 | |||||||
Pengundi tetap [e] | 1,103,646 | |||||||
Pengundi awal [e] | 20,871 | |||||||
Pengundi pos [e] | 81 | |||||||
Sumber: Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia (SPR)[32] |
Nota
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c Bertanding menggunakan logo WARISAN pada kertas undi.
- ^ Bertanding menggunakan logo PKR pada kertas undi.
- ^ a b c Bertanding menggunakan logo dacing pada kertas undi.
- ^ a b c Bertanding menggunakan logo Perikatan Nasional pada kertas undi.
- ^ a b c d Dashboard SPR Pilihan Raya Umum DUN Sabah ke-16. SPR. Dicapai pada 12 September 2020.
Kerusi yang berubah
[sunting | sunting sumber]Perbandingan perubahan kerusi daripada keputusan antara Pilihan raya negeri Sabah 2018 dan Pilihan raya negeri Sabah 2020.
No. | Kawasan | Parti Sebelumnya (PRN 2018) | Parti Terkini (PRN 2020) |
---|---|---|---|
N.02 | Bengkoka | Kawasan baharu | BN (UMNO) |
N.03 | Pitas | BN (UMNO) | Bebas |
N.06 | Bandau | Kawasan baharu | PN (BERSATU) |
N.08 | Pintasan | Kawasan baharu | PN (BERSATU) |
N.11 | Sulaman | BN (UMNO) | PN (BERSATU) |
N.12 | Pantai Dalit | Kawasan baharu | BN (UMNO) |
N.16 | Karambunai | WARISAN | BN (UMNO) |
N.17 | Darau | Kawasan baharu | WARISAN |
N24 | Tanjung Keramat | Kawasan baharu | BN (UMNO) |
Limbahau | Kawasan baharu | WARISAN | |
Kawang | BN (UMNO) | PN (BERSATU) | |
N.29 | Pantai Manis | WARISAN | BN (UMNO) |
N.32 | Membakut | BN (UMNO) | PN (BERSATU) |
Klias | BN (UPKO) | PN (BERSATU) | |
N.33 | Kuala Penyu | BN (UMNO) | PN (BERSATU) |
Lumadan | WARISAN | PBS | |
Sindumin | BN (PBS) | WARISAN | |
N.36 | Kundasang | BN (UMNO) | PBS |
N.37 | Karanaan | BN (UMNO) | PN (BERSATU) |
N.38 | Paginatan | BN (UPKO) | PN (STAR) |
Liawan | WARISAN | PN (STAR) | |
Kemabong | BN (UMNO) | Bebas | |
Tulid | Kawasan baharu | PN (STAR) | |
Sook | BN (PBRS) | PN (STAR) | |
Nabawan | BN (UPKO) | PN (BERSATU) | |
Telupid | Kawasan baharu | PBS | |
N.49 | Labuk | BN (PBS) | PN (BERSATU) |
Sungai Manila | Kawasan baharu | BN (UMNO) | |
Kuamut | BN (UPKO) | Bebas | |
Lamag | Kawasan baharu | BN (UMNO) | |
Segama | Kawasan baharu | WARISAN | |
Apas | BN (UMNO) | PN (BERSATU) | |
Kukusan | Kawasan baharu | WARISAN | |
N.43 | Sebatik | BN (UMNO) | WARISAN |
Pendulum Pilihan Raya Negeri Sabah ke-16
[sunting | sunting sumber]Pilihan Raya Negeri Sabah Ke-16 (2020) melalui peratus jumlah Majoriti
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Bahagian ini kosong. Anda boleh bantu dengan menambah isi bahagian ini. |
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c d Ruzaini Zulkepli (13 May 2018). "Empat lagi ADUN BN sertai Mohd Shafie?" [Four other BN assemblymen joined Mohd Shafie?] (dalam bahasa Malay). Astro Awani. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-13. Dicapai pada 13 May 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ^ a b c d Julia Chan (13 May 2018). "More BN reps to jump ship to Warisan". The Malay Mail. Yahoo! News. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 May 2018. Dicapai pada 13 May 2018. Unknown parameter
|deadurl=
ignored (bantuan) - ^ a b c d Fatimah Zainal (14 May 2018). "Two more Upko reps join Shafie". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-11. Dicapai pada 14 May 2018.
- ^ a b c d e f g h i j Keahlian daripada Warisan terhenti pada 29 Julai kerana melanggar Perlembagaan Parti selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: Rafiqah Dahali (31 Julai 2020). "Keahlian ADUN WARISAN sokong Musa terhenti serta merta". Berita Harian. New Straits Times Press (M) Bhd. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-23. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ a b c d e f g h i j Manzaidi Mohd Amin (2 Ogos 2020). "ADUN Warisan sokong Musa perlu dipuji, bukan dikeji – Kamarul". MalaysiaGazette. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-28. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ a b c d e f "PBS quits BN and joins STAR in new coalition". The Star. 13 May 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-25. Dicapai pada 24 August 2018.
- ^ Nancy Lai (6 March 2019). "PBS women chief Anita Baranting joins Warisan". The Borneo Post. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-07. Dicapai pada 7 March 2019.
- ^ Neil Chan (26 January 2019). "Tempasuk Assemblyman joins Warisan". Daily Express. Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-01-17. Dicapai pada 26 January 2019.
- ^ a b c d e f Sadho Ram (12 May 2018). "Sabah Musical Chairs To End With Shafie Swearing In As Chief Minister Tonight". Says.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-14. Dicapai pada 12 May 2018.
- ^ a b c d e f Alyaa Azhar (11 May 2018). "Six switch sides, Warisan has majority with 35 seats". Malaysiakini. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-18. Dicapai pada 12 May 2018.
- ^ a b Zanariah Abd Mutalib; Noor Atiqah Sulaiman (15 March 2019). "4 Ahli Parlimen, 2 ADUN, dua senator Sabah sertai BERSATU" [4 MPs, 2 assemblymen, two Sabah senators join BERSATU] (dalam bahasa Malay). Berita Harian. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-01. Dicapai pada 17 March 2019.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ^ Dipecat daripada PKR pada 30 Julai selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: FMT Reporters (30 Julai 2020). "PKR pecat Kenny Chua". Free Malaysia Today. FMT Media Sdn Bhd. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-15. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ a b Keluar daripada UPKO kerana Kerajaan Negeri Sabah tidak sehaluan dengan kerajaan Persekutuan. Rujuk: Rafiqah Dahali (15 Jun 2020). "Dua ADUN UPKO umum keluar parti". Berita Harian. New Straits Times Press (M) Bhd. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-13. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ Dipecat daripada UPKO pada 31 Julai selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: Bernama (31 Julai 2020). "UPKO pecat Abidin sokong Musa Aman". Astro Awani. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-20. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ a b c "UMNO Sabah sertai Gabungan Bersatu Sabah" [UMNO Sabah joins the United Alliance of Sabah]. Bernama (dalam bahasa Malay). Sinar Harian. 14 August 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 August 2018. Dicapai pada 14 August 2018. Unknown parameter
|deadurl=
ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link) - ^ Muguntan Vanar (16 Disember 2018). "Former PBRS Sook assemblyman Ellron Angin joins Sabah STAR". The Star. Star Media Group Berhad. Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-01-18. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ Ruzaini Zulkepli (12 June 2018). "ADUN pembangkang Sabah bukan lagi bersama BN" [Sabah opposition assemblyman is no longer with BN] (dalam bahasa Malay). Astro Awani. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-10-18. Dicapai pada 13 June 2018.
Datuk Bobby Suan (UPKO) dan Datuk Elron Angin (PBRS) yang turut hadir dalam upacara angkat sumpah sebagai ADUN pada hari ini hanya mewakili parti masing-masing sahaja.
CS1 maint: unrecognized language (link) - ^ Fatimah Zainal (21 June 2018). "Upko out to reinvent itself after breaking away from BN". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-10-18. Dicapai pada 21 June 2018.
Upko’s Nabawan assemblyman Datuk Bobbey Suan is the only one who did not move with his party to Warisan’s side and is still keeping faith with Barisan.
- ^ Tracy Patrick (14 August 2018). "New opposition bloc will bring down curtain on BN in Sabah". Free Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-04-12. Dicapai pada 14 August 2018.
- ^ Poliana Ronnie Sidom; Norasikin Daine (16 May 2018). "ADUN Sugut dari BN sertai UPKO" [Sugut assemblyman from BN joins UPKO] (dalam bahasa Malay). Berita Harian. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-02. Dicapai pada 24 May 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ^ Suzianah Jiffar (27 September 2019). "ADUN Labuk masuk WARISAN". Berita Harian. New Straits Times Press (M) Bhd. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-23. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ Avila Geraldine (24 November 2018). "Masiung Banah quits Upko to become independent". New Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-07. Dicapai pada 10 December 2018.
- ^ "Sukau assemblyperson joins Warisan". Bernama. 10 December 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-07. Dicapai pada 10 December 2018.
- ^ Lagatah Toyos (18 July 2018). "Cracks in Sabah PKR over OJ". Daily Express. Diarkibkan daripada yang asal pada 2021-01-17. Dicapai pada 25 July 2018.
- ^ "Osman Jamal joins Warisan". The Borneo Post. 4 March 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-04-07. Dicapai pada 9 March 2019.
- ^ Mohd Izham Unnip Abdullah; Olivia Miwil (16 May 2018). "Sabah cabinet ministers sworn into office, three new ministries introduced". New Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-12-14. Dicapai pada 16 May 2018.
- ^ Chris Maskilone (20 September 2018). "Libaran PKR Chief, Jaffari Waliam is the fifth nominated assemblyman". Sabah News Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-02-27. Dicapai pada 27 February 2019. Unknown parameter
|deadurl=
ignored (bantuan) - ^ Bernama (28 Feb 2020). "Jaffari Waliam umum keluar PKR". Malaysiakini. Mkini Dotcom Sdn Bhd. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-02-29. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ "Bendahari DAP Sabah Loh Eee Eng Angkat Sumpah ADUN Dilantik". Borneo Today. 17 Jun 2019. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ Dipecat daripada DAP pada 30 Julai selepas menyokong Musa Aman dalam kemelut politik Sabah 2020 pada 29 Julai 2020. Rujuk: "DAP pecat Ronnie Loh, Adun Sabah yang dilantik". Malaysia Dateline. 30 Julai 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-08-06. Dicapai pada 3 Ogos 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan) - ^ https://www.facebook.com/seedssabah1/posts/1291454934520330
- ^ "Dashboard SPR". Dashboard SPR Pilihan Raya Umum DUN Sabah ke-16. Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-13. Dicapai pada 12 September 2020.
Nota
[sunting | sunting sumber]- ^ Keputusan Pilihan raya umum Malaysia 2018 menyaksikan Barisan Nasional mempunyai 29 kerusi (UMNO (17), UPKO (5), PBS (6), PBRS (1)), Pakatan Harapan mempunyai 8 kerusi (DAP (6), PKR (2)), Warisan mempunyai 21 kerusi, dan STAR mempunyai 2 kerusi. BN dan STAR pada mulanya telah berjaya membentuk kerajaan dengan 31 kerusi, berbanding Warisan dan PH 29 kerusi. Walau bagaimanapun, UPKO telah menyertai Warisan menjadikan Warisan, UPKO dan PH membentuk kerajaan dengan 34 kerusi berbanding BN dan STAR 27 kerusi.
- ^ Selepas Pilihan raya umum Malaysia 2018 menyaksikan beberapa perubahan kedudukan disebabkan pertukaran kerajaan peringkat Persekutuan. Barisan Nasional lumpuh selepas semua parti kecuali UMNO keluar gabungan. UPKO menyokong Warisan, manakala Warisan bekerjasama dengan Pakatan Harapan bagi membentuk kerajaan negeri. Sebilangan wakil rakyat UMNO keluar parti dan menubuhkan Bersatu dan bersama kerajaan negeri. PBS, PBRS dan UMNO pula bersama-sama STAR membentuk gabungan pembangkang bernama Gabungan Bersatu Sabah (GBS). Di pihak kerajaan negeri, Warisan mempunyai 31 kerusi, Pakatan Harapan mempunyai 8 kerusi (DAP (6), PKR (2)), UPKO (4) dan Bersatu (9). Di pihak pembangkang pula, PBS (4), STAR (2), PBRS (1) dan UMNO (1).
- ^ Pasca kemelut politik Malaysia 2020 menyaksikan beberapa perubahan kedudukan politik. Bersatu telah keluar daripada Pakatan Harapan. Setakat 15 Jun 2020, Warisan mempunyai 33 kerusi, DAP (tujuh), UPKO (2), PKR (2), Bersatu (9), PBS (4), STAR (2), UMNO (1) dan Bebas (2). Tidak termasuk 4 orang ADUN Lantikan, pihak kerajaan negeri kini mempunyai 41 kerusi iaitu Warisan mempunyai 31 kerusi, Pakatan Harapan mempunyai 8 kerusi (DAP (6), PKR (2)) dan UPKO (2). Di pihak pembangkang pula mempunyai 19 kerusi iaitu Bersatu mempunyai 9 kerusi. PBS (4), STAR (2), PBRS (1), UMNO (1) dan Bebas (2)
- ^ Bolkiah Ismail bertanding di pilihan raya negeri sebagai calon Barisan Nasional (UMNO), switching allegiance to WARISAN on 13 May 2018.
- ^ Julita Majunki contested the state election as a Barisan Nasional (PBS) candidate, after which his party decided to leave BN on 12 May 2018.
- ^ Anita Baranting contested the state election as a Barisan Nasional (PBS) candidate, after which her party decided to leave BN on 12 May 2018, switching allegiance to WARISAN on 6 March 2019.
- ^ Musbah Jamli contested the state election as a Barisan Nasional (UMNO) candidate, switching allegiance to WARISAN on 25 January 2019.
- ^ Ewon Benedick contested the state election as a Barisan Nasional (UPKO) candidate, after which he become one of the six members of the UPKO in forming an alliance with WARISAN on 12 May 2018.
- ^ a b c d e f g h i UMNO Sabah joined Gabungan Bersatu Sabah on 14 August 2018 but remained with Barisan Nasional at federal level.
- ^ Jahid Jahim contested the state election as a direct Barisan Nasional (PBS) candidate, his party decide to leaving BN on 12 May 2018.
- ^ Hajiji Noor contested the state election as a Barisan Nasional (UMNO) candidate, after which he switched to PPBM on 15 March 2019.
- ^ Joniston Bangkuai contested the state election as a direct Barisan Nasional (PBS) candidate, his party decide to leaving BN on 12 May 2018.
- ^ Limus Jury contested the state election as a direct Barisan Nasional (UPKO) candidate, he as one of the six members of the party decide to form an alliance with WARISAN on 13 May 2018.
- ^ Joachim Gunsalam contested the state election as a direct Barisan Nasional (PBS) candidate, his party decide to leaving BN on 12 May 2018.
- ^ Masidi Manjun contested the state election as a Barisan Nasional (UMNO) candidate, after which he switched to PPBM on 15 March 2019.
- ^ Abidin Madingkir contested the state election as a direct Barisan Nasional (UPKO) candidate, he as one of the six members of the party decide to form an alliance with WARISAN on 12 May 2018.
- ^ Jamawi Jaafar contested the state election as a direct Barisan Nasional (UMNO) candidate, switch allegiance to WARISAN on 12 May 2018.
- ^ Ellron Angin contested the state election as a direct Barisan Nasional (PBRS) candidate, his party decide to leaving BN on 12 May 2018.
- ^ Bobbey Ah Fang Suan contested the state election as a direct Barisan Nasional (UPKO) candidate. It is known at the first that he is the only UPKO member that refused to seal an alliance with WARISAN as been did by six other members of his party. However, following the assembly oath on 12 June 2018, it is reported that every DUN members are representing their respective parties.
- ^ James Ratib contested the state election as a direct Barisan Nasional (UMNO) candidate, he as one of the six members of the party decide to form an alliance with WARISAN on 13 May 2018.
- ^ Abd. Rahman Kongkawang contested the state election as a direct Barisan Nasional (PBS) candidate, his party decide to leaving BN on 12 May 2018.
- ^ Masiung Banah contested the state election as a direct Barisan Nasional (UPKO) candidate, he as one of the six members of the party decide to form an alliance with WARISAN on 13 May 2018. He left UPKO on 24 November 2018 to become independent.
- ^ Saddi Abdul Rahman contested the state election as a direct Barisan Nasional (UMNO) candidate, left the party on 1 August 2018 and switch allegiance to WARISAN on 10 December 2018.
- ^ Osman Jamal contested the state election as a direct Barisan Nasional (UMNO) candidate, expressing intention to switch allegiance to People's Justice Party (PKR) but his request are not accepted by the party leadership. He then switch to WARISAN on 4 March 2019.
- ^ Hamisah Samat contested the state election as a direct Barisan Nasional (UMNO) candidate, switch allegiance to WARISAN on 12 May 2018.
- ^ Abd. Muis Picho contested the state election as a direct Barisan Nasional (UMNO) candidate, switch allegiance to WARISAN on 12 May 2018.
- ^ Wilfred Madius Tangau contested the parliamentary election as a direct Barisan Nasional (UPKO) candidate for Tuaran, he as one of the six members of the party decide to form an alliance with WARISAN on 12 May 2018, and was made a nominated member of the State Legislative Assembly on 16 May 2018.
- ^ Loretto Padua Jr. was made a nominated member of the State Legislative Assembly on 11 June 2018.
- ^ Terrence Siambun represented Moyog in the previous Assembly but not contested in the recent state election. Terrence was made a nominated member of the State Legislative Assembly on 11 June 2018.
- ^ Jaffari Waliam was not a candidate in the recent state election but co-operated with WARISAN candidate for Gum-Gum while in the 2013 state election he was the Sabah PKR election director. Jaffari was made a nominated member of the State Legislative Assembly on 20 September 2018.
- ^ Ahli Parlimen Sandakan, Datuk Stephen Wong Tien Fatt (DAP) yang dilantik sebagai ADUN telah meninggal dunia akibat serangan jantung. Rujuk, Mohd Izham Unnip Abdullah (28 Mac 2019). "Menteri Kesihatan dan Kesejahteraan Rakyat Sabah meninggal". Berita Harian. Dicapai pada 21 Jun 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=
(bantuan)
Ralat petik: Tag <ref>
wujud untuk kumpulan bernama "nb", tetapi tiada tag <references group="nb"/>
yang berpadanan disertakan