Iwano-Frankowe
49°55′N 23°44′E/49,916667 23,733333.jpg) Widok ogólny na osiedle | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Powierzchnia |
1,98 km² | ||||
| Wysokość |
302 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2022) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+380 3259 | ||||
| Kod pocztowy |
81070 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
(UA) BC | ||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||
| 49°55′N 23°44′E/49,916667 23,733333
| |||||
Iwano-Frankowe, Janów[1] (ukr. Івано-Франкове; do 1946 roku: Янів, Janiw) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie jaworowskim. W 2001 roku liczyło ok. 5,8 tys. mieszkańców.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W I Rzeczypospolitej miasto było centrum niegrodowego starostwa, do którego należało 11 okolicznych wsi[2].
W II Rzeczypospolitej miejscowość Janów była gminą miejską w powiecie gródeckim, w województwie lwowskim. 1 kwietnia 1929 do Janowa włączono gminę Zalesie[3].
W 1940 roku pozbawiona praw miejskich, stając się siedzibą wiejskiej gminy Janów[4].
W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 26 Polaków[5].
W czasie okupacji niemieckiej polska mieszkanka Janowa Jadwiga Szwarc z d. Hecht udzieliła pomocy Żydówce Reginie Farb, za co w 1989 roku Instytut Jad Waszem uhonorował ją tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata[6].
W latach 1940–1941 i 1944–1962 siedziba rejonu janowskiego (od 1946 iwano-frankowskiego).
Od dawnej nazwy miejscowości bierze swoją nazwę Roztocze Janowskie – jedna z trzech części Roztocza Południowego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Kościół Świętej Trójcy – miejsce pochówku Konstancji Zofii z Czartoryskich Poniatowskiej, matki Stanisława Augusta[7]
- Cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego z 1831 r.
-
-
Rzymskokatolicki kościół św. Trójcy -
Tablica Konstancji Czartoryskiej -
Cerkiew prawosławna -
Cer. Wniebowstąpienia Pańskiego, 1831
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Urodzeni
[edytuj | edytuj kod]- Meier Eidelheit (1910–1943) – polski matematyk, przedstawiciel lwowskiej szkoły matematycznej
- Zenon Kohut (ur. 1944) – kanadyjski historyk pochodzenia ukraińskiego
- Wiktor Neborak (ur. 1961) – ukraiński poeta, prozaik i rockman
- Paweł Rybicki (1902–1988) – polski socjolog, historyk nauki, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Bohdan Sojka (1938–2018) – ukraiński malarz
- Adam Werschner (1894–1976) – oficer Wojska Polskiego
- Józef Zygmunt (1896–1931) – żołnierz, kawaler Virtuti Militari
- Stanisław Żydaczek (1940–2014) – polski bokser
Związani z Janowem
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Rewakowicz (1837–1907) – galicyjski działacz ruchu ludowego, polityk, dziennikarz, uczestnik powstania styczniowego, redaktor dziennika „Kurjer Lwowski”[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Egzonim wariantowy przyjęty na 68. posiedzeniu KSNG
- ↑ Mieczysław Orłowicz, Ilustrowany przewodnik po Lwowie, s. 247.
- ↑ Dz.U. z 1929 r. nr 20, poz. 186
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 210, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Szwarc Jadwiga (Hecht). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-06-23]. (ang.).
- ↑ Na szlakach dziedzictwa Jana III Sobieskiego
- ↑ Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Rewakowicz Henryk Karol. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXI.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mieczysław Orłowicz, Ilustrowany przewodnik po Lwowie ze 102 ilustracjami i planem miasta, Lwów-Warszawa, 1925, 276 s., s. 246–248.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Janów 1.) z Romanówką (po rusku Janiw), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 423.
- Iwano-Frankowe na stronie Rady Najwyższej Ukrainy
- Krótki opis współczesny i historia miasta. szlakirowerowe.lubelskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-17)].
- Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
