İçeriğe atla

Bağdat Kuşatması (1733)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bağdat Kuşatması

Bağdat Eyaleti'nde Nadir'in işgalinden Samarra'daki yenilgisine ve Bağdat kuşatmasının kaldırılmasına kadar geçen sefer.
TarihŞubat–Temmuz 1733
Bölge
Sonuç

Başarısız kuşatma

  • Osmanlı zaferi
  • Osmanlı kuvvetleri bir dizi savaşta yenildikten sonra Bağdat şehrine çekildi
  • Bağdat kuşatılmış durumda, Pers ordusunun büyük kısmı Samarra'daki bir yardım gücüyle yüzleşmek üzere kuzeye doğru ilerledi
  • Osmanlı'nın Samarra'daki zaferi nedeniyle kuşatma kırıldı[1]
Taraflar
Safevîler Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Nadir Şah
Muhammed Han Baluç
Osmanlı İmparatorluğu Ahmet Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Topal Paşa
Güçler

100.000[2]

  • 70,000'i Samarra'nın kuzeyine gitti
  • 30,000'i
Osmanlı İmparatorluğu 20-30.000
Kayıplar
Bilinmiyor Osmanlı İmparatorluğu Bilinmiyor

Bağdat kuşatması (1733), Nadir Şah komutasındaki Pers ordusu tarafından Osmanlı'nın elindeki Bağdat'ın nispeten kısa ama yoğun bir kuşatmasıydı. Sonuç Bağdat'ta değil, nihayetinde Topal Osman Paşa komutasındaki büyük bir yardım kuvvetinin Nader'in Pers ordusuna kesin bir yenilgi yaşattığı (Nader'in kariyerindeki tek savaş alanı yenilgisi) Samara yakınlarında kuzeyde belirlendi. Pers kuşatıcıları, ekipmanlarının çoğunu kaybederek ve yardım için çaresizce bekleyen çok yorgun bir garnizonu kurtararak geri çekilmeye zorlandılar.

Nadir Şah tarafından Şubat-Temmuz 1733 arasında kuşatılan Bağdat, kuşatmayı kaldırmak amacıyla bölgeye yetişen Topal Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun 19 Temmuz 1733'te Ducum Muharebesi'nde Safevî ordusunu büyük bir yenilgiye uğratmasının ardından, kale garnizonunun huruç harekâtıyla kazandıkları ikinci bir zafer sonucunda kuşatmadan kurtuldu.Kuşatma esnasında Bağdat halkından birçok insan ölmüştü.Bazı kaynaklar 60.000, bazı kaynaklar ise 110.000[3] kişinin kuşatma esnasında öldüğünü yazar.

Kuşatma öncesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1732 yılının sonlarında Osmanlı-Safevî Savaşı yeniden başladığından Nadir Şah'ın birinci amacı savaşı Irak topraklarına taşıyarak Bağdat'ı ele geçirmek oldu. Nadir Şah'ın hedefinin belli olmasının ardından Osmanlı hükûmeti de Bağdat Beylerbeyi Eyyubizade Ahmed Paşa emrindeki eyalet askerlerini takviye etmeye başladı.[4]

Nadir Şah ise Ahmed Paşa'yı aldatarak birliklerini Bağdat'tan çıkarmayı amaçladı. Erbil'i ele geçiren Nadir Şah Kerkük'ü kuşattıysa da yenilgiye uğradı ve 7.000 kişilik bir kuvveti Kerkük önlerinde bırakarak Karatepe'ye geldi.

Lutf Ali Han Köse Ahmetlü kuvvetlerinin de katılımıyla 80-100.000 kişilik bir orduya ulaşan Nadir Şah Şehriban'a geldi. Ahmed Paşa tarafından keşif amaçlı gönderilen Diyarbakır Alaybeği Abdülfettah Bey idaresindeki 2.000 kişilik birliği mağlup ederek, Bağdat'a ilerledi ve kalesini kuşattı. Köy Sancağı Mutasarrıfı Mehmet Paşa ile Baban Sancağı Mutasarrıfı Halil Paşa'nın kuşatmayı yarmak amacıyla yaptıkları hücumlar da başarısız oldu.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Ghafouri, Ali(2008). History of Iran's wars: from the Medes to now, Etela'at Publishing[doğrulama gerekli]
  2. ^ Ahmet Şimşirgil, Kayı, c.VII, s.239
  3. ^ İlker Külbilge, 18. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı-İran Siyasi İlişkileri (1703-1747), s.221
  4. ^ "Avşarlı Nadir Şah ve Döneminde Osmanlı-İran Mücadeleleri", Abdurrahman Ateş, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta (2002), s.60