Mozambik Bağımsızlık Savaşı
Mozambik Bağımsızlık Savaşı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Portekiz Sömürge Savaşları | |||||||
Beira'daki Portekiz birlikleri (1971) | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
FRELIMO Destek Sovyetler Birliği[1] Çin[2] Küba[3] Yugoslavya[4] Somali[5] Bulgaristan[6] Tanzanya[7][8] Zambiya[9] Mısır[10] Cezayir[11] Libya[12] |
Portekiz Destek Güney Afrika[13][14] Rodezya[15] Malavi[16] ABD[17] Birleşik Krallık[17] İsrail[17] | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Eduardo Mondlane (1962–69) Joaquim Chissano (1962–75) Filipe Samuel Magaia (1964–66) Samora Machel (1969–75) |
António Augusto dos Santos (1964–69) Kaúlza de Arriaga (1969–74) | ||||||
Güçler | |||||||
15,000–20,000[18][19] | 50,000[20] | ||||||
Kayıplar | |||||||
10,000[21] | 8,500[21] |
Mozambik Bağımsızlık Savaşı, 1964-1974 yılları arasında Mozambik'te Mozambik Kurtuluş Cephesi ile Portekiz güçleri arasında meydana gelen çatışmalardır. Çatışmalar, Portekiz'in diğer Afrika sömürgelerinde yaşanan Portekiz Sömürge Savaşları'nın bir parçasıdır.
Portekiz'in 400 yıllık Afrika topraklarındaki sömürge yönetimine karşı ayaklanma 1961'de Angola ile başladı. Mozambik'te 1964'te çıkan çatışmalar, sömürge yönetimini bölgedeki daha fazla ekonomik çıkarlara hizmet eden bir sömürü ve kötü muamele şekli olarak algılayan birçok yerli Mozambikliler arasındaki huzursuzluk ve hüsran yüzünden ortaya çıktı. II. Dünya Savaşı'nın ardından bölgede gelişen bağımsızlık hareketleri birçok Mozambikli bağımsızlık taleplerini artırdı ve ulusun sömürge yönetimine tabi kalmaya devam etmesinden giderek daha fazla rahatsız olmaya başladı. Diğer taraftan, özellikle de şehir merkezlerinde Portekiz yönetimindeki sosyal organizasyonuna tamamen entegre olmuş birçok yerleşik yerli Afrikalı bağımsızlık taleplerine kuşkuyla yaklaştı. Egemen makamların çoğunu içeren toprakların etnik Portekizliler ise bu duruma artan askerî varlık ve hızlı tempolu kalkınma projeleri ile cevap verdi.
10 yıl süren çatışmaların sonucu Portekiz'de 25 Nisan 1974'te gerçekleşen Karanfil Devrimi'nin ardından 8 Eylül 1974 tarihinde hükûmet isyancılar ile ateşkes imzaladı ve 25 Haziran 1975 tarihinde Mozambik bağımsızlığını ilan etti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Frontiersmen: Warfare In Africa Since 1950, 2002. Sayfa 49.
- ^ China Into Africa: Trade, Aid, and Influence, 2009. Sayfa 156.
- ^ Fidel Castro: My Life: A Spoken Autobiography, 2008. Sayfa 315
- ^ Southern Africa The Escalation of a Conflict : a Politico-military Study, 1976. Sayfa 99.
- ^ "MOSCOW'S NEXT TARGET IN AFRICA by Robert Moss". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2019.
- ^ Liberalism, Black Power, and the Making of American Politics, 1965–1980. 2009. Sayfa 83
- ^ "Frelimo candidate Filipe Nyusi leading Mozambique presidential election". 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2019.
- ^ Nyerere and Africa: End of an Era, 2007. Sayfa 226
- ^ Culture And Customs of Mozambique, 2007. Sayfa 16
- ^ Intercontinental Press, 1974. Sayfa 857.
- ^ Africa's Armies: From Honor to Infamy, 2009. Sayfa 76
- ^ Qaddafi: his ideology in theory and practice, 1986. Sayfa 140.
- ^ South Africa in Africa: A Study in Ideology and Foreign Policy, 1975. Sayfa 173.
- ^ The dictionary of contemporary politics of Southern Africa, 1988. Sayfa 250.
- ^ Terror on the Tracks: A Rhodesian Story, 2011. Sayfa 5.
- ^ Chirambo, Reuben (2004). "'Operation Bwezani': The Army, Political Change, and Dr. Banda's Hegemony in Malawi" (PDF). Nordic Journal of African Studies. 13 (2). ss. 146-163. 11 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2019.
- ^ a b c Beit-Hallahmi, Benjamin. The Israeli connection: Whom Israel arms and why, pp. 64. IB Tauris, 1987.
- ^ Westfall, William C., Jr., Major, United States Marine Corps, Mozambique-Insurgency Against Portugal, 1963–1975, 1984. Retrieved on March 10, 2007
- ^ Walter C. Opello, Jr. Issue: A Journal of Opinion, Vol. 4, No. 2, 1974, p. 29
- ^ Richard W. Leonard Issue: A Journal of Opinion, Vol. 4, No. 2, 1974, p. 38
- ^ a b Mid-Range Wars and Atrocities of the Twentieth Century 19 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3 Ocak 2019 tarihinde erişilmiştir.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Guerra Colonial: 1961–1974 – State-supported historical site of the Portuguese Colonial War (Portugal) (Portekizce)
- The official FRELIMO site (Mozambique)16 Ağustos 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Time magazine, Dismantling the Portuguese Empire23 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Portekizce)
Savaş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |