Zahra Mohammadi
| Zahra Mohammadi | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Dehgolan (en)  , |
| Herrialdea |  Iran |
| Talde etnikoa | Etnia kurdua |
| Lehen hizkuntza | kurduera |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | University of Birjand (en) |
| Hezkuntza-maila | masterra |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | Kurdish teacher (en) eta language activist (en) |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Kidetza | Democratic Party of Iranian Kurdistan (en) |
Zahra Mohammadi (Dehgolan, Iran, c. 1990)[1][2] Kurduera irakasten duen eskoletako maistra da, Irango Kurdistan aldeanerrepresio politikoa jasan duena. Nojin Elkarte Kulturalaren zuzendaria da, Irango kurdoen nortasuna eta hizkuntza irakasten eta bultzatzen duena; eskualde horretan "legeak aginduta bezala" baimenduta dago herrialdeko eta tribuen hizkuntza bezala, baina ikasgeletan aplikazio praktikorik gabe.[3][4]
2019ko maiatzean oposizio handia egitea eta segurtasun nazionalari eraso egitea leporatuta atxilotu egin zuten zerbitzu sekretuek.[4][5] Hilabete batzuk beranduago, «Estatuaren Segurtasunaren aurkako talde baten sortzailea» izateagatik, 2020ko udan hain zuzen ere, 10 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten. Epai hori 2020ko urtarrilean berretsi egin zuten, 5 urteko askatasun-gabetzearekin; Giza Eskubideen aldeko zenbait erakundek salatu zuten erabaki hori, hala nola Amnistia Internazionalak, Front Line Defenders-ek[6] edo Nazio eta Herri Ez Ordezkatuen Erakundeak.[4][7][3][7][7]
BBCko 100 emakumeetako bat zela onartu zuten 2022ko abenduan.[8]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Zahra Mohammadi Irango Kurdistango herri batean jaio zen 1990ean edo 1991n, baina gero Nàiser herrian bizi izan zen, Irango Sanandaj konderrian. Masterra lortu zuen Birjandeko Unibertsitatean. Bere ibilbide pedagogiko eta hezigarrian, Mohammadik, nerabezaroan hasita kurduen hizkuntza irakasten zuen, Sanandajen eta inguruko herrietan; 10 urte baino gehiagotan ibili ohi zen horretan.[1]
2013. urtean, Nojingo Gizarte eta Kultura Elkartearen sortzaileetako bat izan zen. Elkarte horrek hizkuntza kurdua eta kultura-nortasun hori sustatzen ditu; baita ingurumen-balioak ere.[1][9][6] Beranduago, elkartea zuzentzeko hautatua izan zen, Irango Kurdistaneko beste leku batzuetara zabalduz, Irango Barne Ministerioaren baimenekin kontatuz.[1][10]
Atxiloketa eta errepresio judiziala
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Koolango herri kurbatuko hilerriaren ospakizun nagusia zela eta (Marivan konderrian) , 2019ko maiatzaren 16an Narmin Vatankhah ekintzaile gaztearen hilketa oroitzeko asmoz, Irango segurtasun-indarrek deialdia erasotu eta ekintzaile zibilak atxilotuak izan ziren.[11] Egun batzuk geroago, maiatzaren 23an, Mohammadi ere atxilotu zuten, eskualdeko indar bereziek bere etxean sartuta.[10]
Agintariek, hasiera batean, Irango segurtasun nazionalaren aurkako erasoen erantzule izatea leporatu zioten. Hori zela eta, 6 hilabetez kartzelaratu zuten eta bortxazko konfesioak egitera behartu egin zuten. Abenduaren 2an liberatu zuten, Irandar rialen 700 milioiko fidantza batekin —7.000 milioi rial iraniarren baliokide, 150.000 euro inguru 2022ko urtarrilaren aldaketan.[3][5][10][10][12] Amnistia Internazional erakundea atxiloketaren aurka agertu zen orduan, Mohammadi «gutxiengo nazional sendoaren boterearekin zuen loturagatik bakarrik» atxilotu zutela esanez.[3][7] Nahiz eta bere berririk ez izan denbora luzean, familiak bisitatu ahal izan zuen.[1]
2020ko otsailaren 16tik urte bereko uztailaren 15era bitartean, Saeidi epailea buru zuela, Sanandajeko Auzitegi Iraultzaile Islamiarreko 1. Auzitegiak, 10 urteko kartzela-zigorra ezarri zion, hauxe leporatuz: «taldeak eta elkarteak sortzea segurtasun nazionala hausteko asmoz».[5][10] Giza Eskubideen aldeko zenbait erakundek erabaki hori kritikatu zuten, Zahra Mohammadiren kontzientzia-presa bat zela uste baitzuten, Iranen errepresioaren biktima: Nojingo Gizarte eta Kultura Elkarteekin baino loturarik ez duena eta bere hizkuntza- eta kultura-aktibismoagatik pertsegitua izan dena.[4]
Sanandajeko Apelazioko 4. Epaitegiak 2020ko urrian, zigorraldia kommutatu zion, 5 urteko espetxearekin.[10] Irakaslearen eta aktibistaren abokatuak Iran Islamiarreko Kode Kriminalaren 477. artikuluan aipatuz helegitea jarri zuen arren, 2021eko otsailaren 13an jakinarazi zitzaion epaitegi horrek berak epaia irmo mantentzen zuela.[10][6] Azkenik, urtarrilaren 2an, Apelazio Ganberan eta Irango Auzitegi Gorenean beste errekurtso batzuk aurkeztu ondoren, Kurdistango probintziako Auzitegiko buruak beste edozein apelazio ukatuz, bere kontrako agindua gauzatu zuen, Zahra Mohammadi kartzelan sartuteta bost urteko kondena bete zezan.[10][13]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d e Zahra Mohammadi remains in limbo 20 days after her arrest. Women’s Committee of the National Council of Resistance of Iran 2019-06-14.
- ↑ Zahra Mohammadi Moved from Prison to Court: Family Concerned. Hengaw Organization for Human Rights 27 juny 2019.
- ↑ a b c d Deu anys de presó per ensenyar kurd. Diari de la Llengua 2020-07-22.
- ↑ a b c d Una professora de llengua kurda, sentenciada a deu anys de presó a l’Iran. Nationalia 20 juliol 2020. Aipuaren errorea: Invalid
<ref>tag; name ":2" defined multiple times with different content - ↑ a b c Kurdish language teacher sentenced to 10 years in prison in Iran. Kurdistan24 15 juliol 2020.
- ↑ a b c Zahra Mohammadi. Front Line Defenders 2021-02-18.
- ↑ a b c d UNPO: Iranian Kurdistan: Kurdish Teacher Sentenced to 10 Years in Jail. Organització de Nacions i Pobles No Representats 16 juliol 2020.
- ↑ «BBC 100 Women 2022: Who is on the list this year?» BBC News.
- ↑ Sofia, Aboudari. (19 juliol 2020). «Iran: Kurdish-language teacher given 10-year jail sentence» Middle East Eye.
- ↑ a b c d e f g h «Iran upholds Kurdish language teacher’s five-year prison sentence» Kurdistan Human Rights Network 3 gener 2022.
- ↑ Noury, Riccardo. (13 agost 2019). «Iran, insegnante curda scomparsa da un mese e mezzo» Corriere della Sera.
- ↑ «Three female civil activists report to serve their prison sentences» Women’s Committee of the National Council of Resistance of Iran 2 gener 2022.
- ↑ ERBIL. (3 gener 2022). «Iran: Prison Sentence of Kurdish Language Teacher Goes into Effect» Bas News.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q110409833
