Ֆուտբոլի Ամերիկայի գավաթ

Ֆուտբոլի Ամերիկայի առաջնություն; (Կոպա Ամերիկա) ; անգլ.՝ Copa América
Հիմնվել է	1916 (որպես Հարավային Ամերիկայի առաջնություն)
Ակումբների քանակ	10 (ԿՈՆՄԵԲՈԼ); և 2 (հրավիրովի)
Ներկայիս չեմպիոն	Չիլի (2-րդ տիտղոս)
Ամենատիտղոսավոր թիմ	Ուրուգվայ}; (15 տիտղոս)
Պաշտոնական կայք	2016 Copa América Centenario
	Կոպա Ամերիկա 2016

Ամերիկայի գավաթ (իսպ.՝ Copa América), ֆուտբոլային առաջնություն, որ անցկացվում է ԿՈՆՄԵԲՈԼ-ի հովանու ներքո տարածաշրջանի ազգային հավաքականների միջև։ Առաջին առաջնությունն անցկացվել է 1910 թվականին՝ նախքան ԿՈՆՄԵԲՈԼ-ի հիմնադրումը։ ճանաչված առաջին մրցությունն անցկացվել է 1916 թվականին։ Ավելի ուշ առաջնությունը կոչվել է Հարավային Ամերիկայի առաջնություն ազգային հավաքականնների միջև (իսպ.՝ Campeonato Sudamericano de Selecciones)։ Այդպիսով՝ Ամերիկայի գավաթի առաջնությունը ներկայում անց կացվող ֆուտբոլային միջազգային առաջնություններից ամենահինն է և. այն 44 տարի ավելի վաղ է սկսել անց կացվել, քան Եվրոպայի ֆուտբոլի առաջնությունը։ 1975 թվականին առաջնությունը ստացել է իր ներկայիս անվանումը։

Ամերիկայի գավաթի առաջնությանը մասնակցում են ԿՈՆՄԵԲՈԼ-ի 10 երկիր։ Արգենտինա, Բոլիվիա, Բրազիլիա, Վենեսուելա, Կոլումբիա, Պարագվայ, Պերուի ֆուտբոլի ազգային հավաքական, Ուրուգվայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական, Չիլի, Էկվադոր։ 1993 թվականից առաջնությանը մասնակցում են նաև 2 հրավիրված հավաքականներ, որոնք, որպես կանոն, ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի տարածաշրջանից են, այդպես Մեքսիկայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականը դարձել է առաջնության մշտական մասնակից։

Մրցանակակիրներ

Հարավային Ամերիկայի առաջնություն
Տարեթիվ {մասնակիցների թիվը}	Անցկացման վայր	Հաղթողներ	Ավելացված խաղ 1-ին տեղի համար	2-րդ տեղ	3-րդ տեղ	4-րդ տեղ
1916¹ {4} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Ուրուգվայ 1-ին տիտղոս		Արգենտինա	Բրազիլիա	Չիլի
1917 {4} Հաշվետվություն	Ուրուգվայ	Ուրուգվայ 2-րդ տիտղոս		Արգենտինա	Բրազիլիա	Չիլի
1919 {4} Հաշվետվություն	Բրազիլիա	Բրազիլիա 1-ին տիտղոս	1:0	Ուրուգվայ	Արգենտինա	Չիլի
1920 {4} Հաշվետվություն	Չիլի	Ուրուգվայ 3-րդ տիտղոս		Արգենտինա	Բրազիլիա	Չիլի
1921 {4} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Արգենտինա 1-ին տիտղոս		Բրազիլիա	Ուրուգվայ	Պարագվայ
1922 {5} Հաշվետվություն	Բրազիլիա	Բրազիլիա 2-րդ տիտղոս	3:0	Պարագվայ	Ուրուգվայ	Արգենտինա
1923 {4} Հաշվետվություն	Ուրուգվայ	Ուրուգվայ 4-րդ տիտղոս		Արգենտինա	Պարագվայ	Բրազիլիա
1924 {4} Հաշվետվություն	Ուրուգվայ	Ուրուգվայ 5-րդ տիտղոս		Արգենտինա	Պարագվայ	Չիլի
1925 {3} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Արգենտինա 2-րդ տիտղոս		Բրազիլիա	Պարագվայ
1926 {5} Հաշվետվություն	Չիլի	Ուրուգվայ 6-րդ տիտղոս		Արգենտինա	Չիլի	Պարագվայ
1927 {4} Հաշվետվություն	Պերու	Արգենտինա 3-րդ տիտղոս		Ուրուգվայ	Պերու	Բոլիվիա
1929 {4} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Արգենտինա 4-րդ տիտղոս		Պարագվայ	Ուրուգվայ	Պերու
1935¹ {4} Հաշվետվություն	Պերու	Ուրուգվայ 7-րդ տիտղոս		Արգենտինա	Պերու	Չիլի
1937 {6} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Արգենտինա 5-րդ տիտղոս	2:0	Բրազիլիա	Ուրուգվայ	Պարագվայ
1939 {5} Հաշվետվություն	Պերու	Պերու 1-ին տիտղոս		Ուրուգվայ	Պարագվայ	Չիլի
1941 {5}¹ Հաշվետվություն	Չիլի	Արգենտինա 6-րդ տիտղոս		Ուրուգվայ	Չիլի	Պերու
1942 {7} Հաշվետվություն	Ուրուգվայ	Ուրուգվայ 8-րդ տիտղոս		Արգենտինա	Բրազիլիա	Պարագվայ
1945 {7}¹ Հաշվետվություն	Չիլի	Արգենտինա 7-րդ տիտղոս		Բրազիլիա	Չիլի	Ուրուգվայ
1946 {6}¹ Հաշվետվություն	Արգենտինա	Արգենտինա 8-րդ տիտղոս		Բրազիլիա	Պարագվայ	Ուրուգվայ
1947 {8} Հաշվետվություն	Էկվադոր	Արգենտինա 9-րդ տիտղոս		Պարագվայ	Ուրուգվայ	Չիլի
1949 {8} Հաշվետվություն	Բրազիլիա	Բրազիլիա 3-րդ տիտղոս	7:0	Պարագվայ	Պերու	Բոլիվիա
1953 {7} Հաշվետվություն	Պերու	Պարագվայ 1-ին տիտղոս	3:2	Բրազիլիա	Ուրուգվայ	Չիլի
1955 {6} Հաշվետվություն	Չիլի	Արգենտինա 10-րդ տիտղոս		Չիլի	Պերու	Ուրուգվայ
1956 {6}¹ Հաշվետվություն	Ուրուգվայ	Ուրուգվայ 9-րդ տիտղոս		Չիլի	Արգենտինա	Բրազիլիա
1957 {7} Հաշվետվություն	Պերու	Արգենտինա 11-ին տիտղոս		Բրազիլիա	Ուրուգվայ	Պերու
1959 (1) {7} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Արգենտինա 12-րդ տիտղոս		Բրազիլիա	Պարագվայ	Պերու
1959 (2)¹ {5} Հաշվետվություն	Էկվադոր	Ուրուգվայ 10-րդ տիտղոս	-	Արգենտինա	Բրազիլիա	Էկվադոր
1963 {7} Հաշվետվություն	Բոլիվիա	Բոլիվիա 1-ին տիտղոս		Պարագվայ	Արգենտինա	Բրազիլիա
1967 {6} Հաշվետվություն	Ուրուգվայ	Ուրուգվայ 11-ին տիտղոս		Արգենտինա	Չիլի	Պարագվայ

Ամերկայի Գավաթ
Տարեթիվ {մասնակիցների թիվը}		Եզրափակիչ խաղ			Կիսաեզրափակչի մասնակիցներ³
Տարեթիվ {մասնակիցների թիվը}		Հաղթողներ	Հաշիվ	2-րդ տեղ	(3 տեղի համար խաղ չի անցկացվել)
1975 {10} Հաշվետվություն		Պերու 2-րդ տիտղոս	0:1, 2:0 Ավելացված խաղ 1:0	Կոլումբիա	Բրազիլիա և Ուրուգվայ
1979 {10} Հաշվետվություն		Պարագվայ 2-րդ տիտղոս	3:0, 0:1 Ավելացված խաղ 0:0	Չիլի	Բրազիլիա և Պերու
1983 {10} Հաշվետվություն		Ուրուգվայ 12-րդ տիտղոս	2:0, 1:1	Բրազիլիա	Պերու և Պարագվայ
	Անցկացման վայր				Խաղ 3-րդ տեղի համար
	Անցկացման վայր				3-րդ տեղ	Հաշիվ	4-րդ տեղ
1987 {10} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Ուրուգվայ 13-րդ տիտղոս	1:0	Չիլի	Կոլումբիա	2:1	Արգենտինա
1989 {10} Հաշվետվություն	Բրազիլիա	Բրազիլիա 4-րդ տիտղոս	²	Ուրուգվայ	Արգենտինա	²	Պարագվայ
1991 {10} Հաշվետվություն	Չիլի	Արգենտինա 13-րդ տիտղոս	²	Բրազիլիա	Չիլի	²	Կոլումբիա
1993 {12} Հաշվետվություն	Эквадор	Արգենտինա 14-րդ տիտղոս	2:1	Մեքսիկա	Կոլումբիա	1:0	Էկվադոր
1995 {12} Հաշվետվություն	Ուրուգվայ	Ուրուգվայ 14-րդ տիտղոս	1:1 (տուգ. 5:3)	Բրազիլիա	Կոլումբիա	4:1	ԱՄՆ
1997 {12} Հաշվետվություն	Բոլիվիա	Բրազիլիա 5-րդ տիտղոս	3:1	Բոլիվիա	Մեքսիկա	1:0	Պերու
1999 {12} Հաշվետվություն	Պարագվայ	Բրազիլիա 6-րդ տիտղոս	3:0	Ուրուգվայ	Մեքսիկա	2:1	Չիլի
2001 {12} Հաշվետվություն	Կոլումբիա	Կոլումբիա 1-ին տիտղոս	1:0	Մեքսիկա	Հոնդուրաս	2:2 (տուգ. 5:4)	Ուրուգվայ
2004 {12} Հաշվետվություն	Պերու	Բրազիլիա 7-րդ տիտղոս	2:2 (տուգ. 4:2)	Արգենտինա	Ուրուգվայ	2:1	Կոլումբիա
2007 {12} Հաշվետվություն	Վենեսուելա	Բրազիլիա 8-րդ տիտղոս	3:0	Արգենտինա	Մեքսիկա	3:1	Ուրուգվայ
2011 {12} Հաշվետվություն	Արգենտինա	Ուրուգվայ 15-րդ տիտղոս	3:0	Պարագվայ	Պերու	4:1	Վենեսուելա
2015 {12} Հաշվետվություն	Չիլի	Չիլի 1-ին տիտղոս	0:0 (տուգ. 4:1)	Արգենտինա	Պերու	2:0	Պարագվայ
2016 {16} Հաշվետվություն	ԱՄՆ
2019 Հաշվետվություն	Բրազիլիա
2023 Հաշվետվություն	Էկվադոր

Շեղատառ գրված են հրավիրված թիմերը։

¹ Հարավային Ամերիկայի առաջնություն չկոչված, բայց ԿՈՆՄԵԲՈԼ-ի ճանաչված առաջնություններ։

² Հաղթողներ և մրցանակակիրները որոշվել են 4 թիմերի եզրափակիչ փուլումլ։

³ 1975, 1979 և 1983 թվականների առաջնություններում նախորդ առաջնությանն հաղթողն ընդգրկվել է ավտոմատ կերպով, բայց 3 անգամն էլ պարտություն է կրել հետագայում 2-րդ տեղն ընկած թիմից։

Վիճակագրություն

Հավաքական		Մաս.	Մ	Խ	Հ	Ո	Պ	ԳԽ	ԳՊ	ԳՏ	%
1	Արգենտինա	40	385	184	116	37	31	446	173	+273	69.7%
2	Ուրուգվայ	42	346	190	105	31	54	388	215	+173	60.7 %
3	Բրազիլիա	34	322	171	97	31	43	392	195	+197	62.8 %
4	Պարագվայ	33	214	153	61	31	61	242	269	-27	46.6 %
5	Չիլի	35	187	163	53	28	82	248	297	-49	38.2 %
6	Պերու	28	167	132	41	32	55	193	220	-27	42.2 %
7	Կոլումբիա	18	128	99	36	20	43	121	174	-53	43.1 %
8	Բոլիվիա	23	82	102	19	25	58	97	257	-160	26.8 %
9	Մեքսիկա	7	61	38	17	10	11	55	44	+11	53.5 %
10	Էկվադոր	24	61	108	14	19	75	113	297	-184	18.8 %
11	Վենեսուելա	14	15	49	2	9	38	34	155	-121	10.2 %
12	Կոստա Ռիկա	3	11	11	3	2	6	12	21	-9	33.3 %
13	Գոնդուրաս	1	10	6	3	1	2	7	5	+2	55.6 %
14	ԱՄՆ	3	8	12	2	2	7	11	21	-10	22.2 %
15	Պանամա	1	3	3	1	0	2	4	10	-6	33,3 %
16	Ճապոնիա	1	1	3	0	1	2	3	8	-5	11.1 %
17	Ճամայկա	2	0	6	0	0	6	0	9	-9	0 %
18	Հայիթի	1	0	3	0	0	3	1	12	-11	0 %

Տիտղոսներ

№	Երկիր	Ոսկե	Արծաթե	Բրոնզե	Հաղթանակի տարին
1	Ուրուգվայ	15	6	9	1916, 1917, 1920, 1923, 1924, 1926, 1935, 1942, 1956, 1959, 1967, 1983, 1987, 1995*, 2011
2	Արգենտինա	14	13	4	1921, 1925, 1927, 1929, 1937, 1941, 1945, 1946, 1947, 1955, 1957, 1959, 1991, 1993,2021
3	Բրազիլիա	8	11	7	1919, 1922, 1949, 1989, 1997, 1999, 2004, 2007
4	Պարագվայ	2	6	7	1953, 1979
5	Պերու	2		8	1939*, 1975
6	Չիլի	1	4	5	2015*
7	Կոլումբիա	1	1	3	2001*
8	Բոլիվիա	1	1		1963*
9	Մեքսիկա		2	3
10	Հոնդուրաս			1

Արտաքին հղումներ

История Кубка Америки Արխիվացված 2011-05-04 Wayback Machine
Кубок Америки на сайте КОНМЕБОЛ (անգլ.)(իսպ.)
Статистика Кубка Америки на сайте RSSSF (անգլ.)
История Кубка Америки на частном сайте

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ֆուտբոլի Ամերիկայի գավաթ կատեգորիայում։

Ֆուտբոլի Ամերիկայի առաջնություն (Կոպա Ամերիկա) անգլ.՝ Copa América

Հիմնվել է	1916 (որպես Հարավային Ամերիկայի առաջնություն)
Ակումբների քանակ	10 (ԿՈՆՄԵԲՈԼ) և 2 (հրավիրովի)
Ներկայիս չեմպիոն	Չիլի (2-րդ տիտղոս)
Ամենատիտղոսավոր թիմ	Ուրուգվայ} (15 տիտղոս)
Պաշտոնական կայք	2016 Copa América Centenario
Կոպա Ամերիկա 2016